پارس ناز پورتال

چرا نمک نخوریم؟

مجموعه : رژیم و تغذیه
چرا نمک نخوریم؟

سالهاست که پزشکان تشخیص داده اند که مصرف نمک با ابتلا به فشارخون در ارتباط است. اما باوجود صدها تحقیق که در این زمینه به انجام رسیده است، هنوز هم پزشکان درمورد اهمیت پرهیز از مصرف نمک به توافق نرسیده اند. آیا همه باید در مصرف نمک پرهیز کنند؟

این سوال فقط از دیدگاه سلامت عمومی جامعه نیست که اهمیت دارد، اعتبار متخصصین و میلیون ها پول هم در میان است.

خطوط جنگی کاملاً مشخص است.

یک طرف سازمان بهداشت، قلب، ریه و خون قرار دارد، کمیته برنامه های آموزشی فشارخون و متخصصین آکادمیک که کار آنها وابسته به این موسسات است. این دسته مدت زمان زیادی است که اعلام کرده اند که برای پایین آوردن احتمال ابتلا به فشارخون، باید مصرف نمک را در برنامه غذایی خود محدود کنیم. آنها نتیجه تحقیقات و آزمایشاتی را گزارش می کنند که نشان میدهد مصرف بالای نمک احتمال ابتلا به فشارخون را بالا می برد و پرهیز از مصرف یا محدودکردن آن در رژیم غذایی بهترین سیاست ممکن است.

طرف دیگر قضیه موسسه نمک، تولیدکننده ها قدرتمند و ثروتمند موادغذایی کارخانه ای (که بخش عظیم آنها از نمک تشکیل شده است)، متخصصین فشارخون که کارشان وابسته به این منابع است قرار دارد. این دسته نیز تحقیقاتی در دست دارند که نشان می دهد فشارخون هیچ ارتباطی با مصرف نمک ندارد و پرهیز از مصرف نمک سیاست خوبی نیست و حتی ممکن است خطرناک باشد.

هر دو دسته بسیار محکم نیرومند و با پشتوانه قوی هستند و بعد از 30 سال جنگیدن، جنگشان نه تنها خاتمه نیافته، بلکه سخت تر هم شده است. احتمال اینکه یک تحقیق جدید بتواند فکر آنها را تغییر دهد بسیار کم است.

مشکل نهایی این است که متابولیسم نمک و تاثیرات آن بر فشارخون مسئله بسیار پیچیده ای است. و بعد از سالها تحقیق و بررسی، بیش از 20،000 تحقیق علمی درمورد رابطه بین نمک و فشارخون با نتایج متناقض و ناهمسان به چاپ رسیده است. ازآنجا که همه نمی توانند همه این مقالات را مطالعه کنند، چه برسد به فهمیدن مطالب آن، متخصصین فشارخون تعیین می کنند که کدامیک از این مقالات مهمتر هستند و به نظر می رسد که هرکدام اینکار را براساس اعتقادات و نظرات خود انجام می دهند. اینطور که پیداست هیچوقت این مسئله به نتیجه ای قطعی نمی رسد.

تحقیقی که در سال 2001 در محله فشارخون در امریکا به چاپ رسید، رویکرد جدیدی به این درگیری بر سر نمک نشان می دهد و راه را برای آگاهی واقعی باز می کند.

این تحقیق که در دانشکده پزشکی ایدیانا انجام گرفته است گزارش می کند که این فشارخون نیست که مهمترین مشکل سلامتی ایجاد شده به خاطر مصرف نمک است، بلکه مشکل به این برمی گردد که فرد حساسیت نمک داشته باشد یا خیر.  آندسته از افرادیکه حساسیت نمک دارند، احتمال مرگ از مشکلات قلبی-عروقی با مصرف نمک بالا می رود، چه فشارخون داشته باشند، چه نداشته باشند.

افرادیکه حساسیت نمک دارند وقتی به مقدار زیاد نمک استفاده کنند، فشارخونشان شدیداً بالا میرود. هیچ روش استانداردی برای تشخیص حساسیت نمک وجود ندارد و این آزمایشات فعلاً فقط در تحقیقات انجام می گیرند. بااینکه تصور می شود حساسیت نمک دلیل ایجاد فشارخون در افراد است اما بسیاری از افرادی که حساسیت نمک دارند، به هیچ وجه مبتلا به فشارخون نیستند. این تحقیق نشان می دهد که بااینکه فشارخون یکی از مهمترین عوامل بروز بیماری های قلبی-عروقی است، فشارخون نیست که موجب مرگ زودرس در افراد مبتلا به حساسیت نمک می شود-خود حساسیت نمک است که چنین پیامدی به دنبال دارد. این یعنی در این افراد، بالا بودن مصرف نمک در رژیم غذایی موجب بیماری قلبی می شود حتی اگر فشارخونشان در حد نرمال باقی بماند.

چرا این اطلاعات جدید برای جنگ و جدال بر سر نمک اهمیت دارد؟ تا امروز، تصور می شد که هرگونه مشکل قلبی-عروقی مربوط به مصرف بالای نمک با فشارخون در ارتباط است. این یعنی اگر نمک موجب فشارخون نمی شد مشکلی دیگر وجود نداشت. پس تا امروز این متخصصین فشارخون بودند که با این جنگ و جدال دست و پنجه نرم می کردند.

اما اکنون اینطور به نظر می رسد که نمک ممکن است حتی در نبود فشارخون، موجب پیدایش بیماری های قلبی شود. این اطلاعات جدید، متخصصین عصب شناسی و متخصصین قلب را نیز وارد میدان می کند—متخصصینی که در این 30 سال جنگ از نظراتشان استفاده نشده بود.

پس در حال حاضر، چه رژیم غذایی را باید رعایت کنیم؟ بانمک یا بدون نمک؟ باید بگوییم این خودتان هستید که انتخاب می کنید. باید طرفدار یک گروه علمی شوید و براساس نظریات آنها راهتان را دنبال کنید. اما باتوجه به این اطلاعات اخیر، بد نیست که مصرف نمک خود را در حد معقول پایین بیاورید مخصوصاً اگر درخطر بیماریهای قلبی و سکته قرار دارید. در زیر به چند نکته برای این منظور اشاره می کنیم:

راه های عملی برای کاهش مصرف نمک

·         نمکدانتان را بفروشید. هیچوقت سر میز غذا به غذایتان نمک اضافه نکنید.

·         برچسب موادغذایی آماده و بسته بندی شده را به دقت مطالعه کنید چون بسیاری از آنها حاوی مقدار زیادی نمک هستند.

·         برچسب هرگونه موادغذایی کارخانه ای مثل سس، سبزیجات کنسروی، و سیریال ها را بررسی کنید و به دنبال انواع کم سدیم آن باشید.

·         تا میتوانید از میوه ها و سبزیجات تازه استفاده کنید. علاوه بر سایر فواید، پتاسیم موجود در این موادغذایی به متوازن کردن تاثیر نمک کمک می کند.

·         سعی کنید بدون نمک غذا بپزید. اگر مجبورید که به غذا نمک اضافه کنید، اینکار را در آخر پخت غذا انجام دهید (با این روش کمتر استفاده خواهید کرد).