پارس ناز پورتال

کجا به کودک نه بگوییم؟


یک روانشناس کودک و نوجوان با اشاره به اینکه محبت به فرزند، سن خاصی ندارد و تا پایان عمر باید همراه والدین و فرزندان باشد خاطرنشان کرد:« نحوه برخورد و واكنش والدین در قبال خواسته های کودکان، تعیین می كند كه كودكی لوس خواهد شد یا نه و اگر نتوانند در مسائل مهم اصولی را حكمفرما نمایند، كودك را لوس خواهند كرد. »

 

 

وی افزود: «در مورد اصل دوم باید گفت وقتی کودکی لجبازی می کند، والدین بایستی آرام اما محکم و ثابت قدم باشند. اگر این دو اصل به درستی اجرا شود، کودک حد و حدود خود را درک می کند.

 

داشتن برنامه ریزی روزانه برای کودک باعث می شود تا شرایطی که باعث تنش شده کم شود و کودک بفهمد که شما چه توقعاتی از او دارید. در این مرحله بهتر است به نظر کودک تا اندازه ای که نظر والدین را بی ارزش نمی کند، توجه شود.»

 

حاجی علیان در آخر خاطرنشان کرد:«نکته مهمی که والدین بایستی به آن توجه داشته باشند این است که اگر كودك بداند والدین سرانجام پاسخ مثبت خواهند داد، دیگر برایشان اهمیتی نخواهد داشت كه ده بار هم «نه» بشنود. چنین كودكی به تجربه می آموزد که با بداخلاقی به هدفش خواهد رسید. تنها راه حل این است كه كودك بفهمد نظر والدین تغییر خواهد کرد. » این روانشناس کودک و نوجوان در ادامه  گفت:«همانطور که ذکر شد لجبازی در کودکان کاملا طبیعی است اما برای کنترل لجبازی در کودکان «نظم موثر»، بهترین راه حل است. این روش دو اصل دارد که بایستی به آن توجه نمود؛اصل اول این است که در رفتار با کودک باید قاطع و جدی باشیم. قاطع‌ و جدی‌ بودن‌ به‌ این‌ معناست‌ كه‌ والدین بایستی از اصولی‌ پیروی‌ نموده و قوانینی‌ برای‌ فرزندانشان‌ در نظر بگیرند.

 

ثبات‌ خلق‌ و ثبات‌ اندیشه‌ و رفتار در والدین‌ ضروری‌ است. به عبارتی والدین باید از قبل، در مورد اینکه فرزندشان مجاز به انجام چه کارهایی است و چه کارهایی را نباید انجام دهد، هماهنگ باشند همچنین باید بدانند، در صورتی که فرزندشان ازحد خود تجاوز کرد چگونه با او برخورد کند که در این مورد نیز نیاز به هماهنگی قبلی دارد. »مدرس دانشگاه آزاد ادامه داد:«زمانی که كودك پا به سه سالگی می گذارد، درک خواهد کرد که هر چیزی را كه می خواهد نمی تواند به دست آورد، از این رو شدت واكنش او در قبال شنیدن "نه"كمتر می شود. اما هنوز نمی تواند خودش را كاملاً كنترل كند؛ در این دوره سنی می توان قوانینی را ایجاد و تأیید نمود كه با احساسات و نیازهای دیگران مرتبط باشد؛

 

بطور مثال كودك نباید بدون اجازه کودک دیگر، اسباب بازیهای او را بردارد." والدین باید موضع قاطعی اتخاذ و روشن كنند كه چه مواقعی اسباب بازی های جدید برای كودك می خرند (مثل موقع جشن تولد یا عید) و چه مواقعی نمی خرند(مثلاً موقع دیدن اسباب بازی در فروشگاه).»

 

وی افزود:«در این دوره، کودک زمانی کار خود را به بهترین نحو انجام خواهد داد که بداند والدینش از او چه انتظاری دارند. حال این انتظارات می تواند زمان حمام رفتن یا خوابیدن باشد. هر چه این انتظارات سازگارتر و قابل پیش بینی تر باشند، کودک نوپای شما به احتمال بیشتر، انعطاف پذیرتر و دلپذیر تر خواهد بود.»وی تاکید کرد:«روانشناسان براین باورند که نحوه برخورد و واكنش والدین در قبال خواسته های کودکان، تعیین می كند كه كودكی لوس خواهد شد یا نه. بطور مثال، كودكی که ترجیح می دهد تمام مدت در آغوش باشد و اگر به خواسته اش نرسد، قشقرق به راه می اندازد، در چنین شرایطی تسلیم شدن در مقابل خواسته اش به او می آموزد، داد و هوار و نق زدن راه مؤثری برای گرفتن چیزی است كه می خواهد. نكته مهم، قاطعیت والدین می باشد و اگر نتوانند در مسائل مهم اصولی را حكمفرما نمایند، كودك را لوس خواهند كرد. بنابراین والدین بایستی بطور مثال در مورد اموری مثل ساعت خواب یا مسایل ایمنی، قاطعانه برخورد نمایند اما در مورد امور كم اهمیت مانند رنگ لباس می توانند کودک را به حال خود بگذارند.»روانشناس کودک و نوجوان خاطرنشان کرد:«وقتی كودك به سن نوپایی(یک تا سه سالگی) می رسد، اوضاع قطعاً مبهم تر می شود و كج خلقی بر سر هر چیزی از پوشیدن جوراب تا خوردن غذا به اتفاقی هر روزه تبدیل می شود. این نشانه یك بچه نازپرورده یا لوس نیست، بلكه بخش كاملاً بهنجاری از رشد كودك است.

 

در چنین جدال هایی ، كودكان به دنبال هویت، استقلال و خودباوری هستند و با لجاجت خود می‌خواهند به والدین بگویند کارها آن طوری پیش می رود که خود می خواهند.

 

به عبارتی دیگر هر کودکی تا حدی لجبازی می کند، چون این طبیعت آنهاست که اطرافشان را آزموده و سطوح پیشروی خود را درک نمایند. نکته قابل تامل اینکه، بچه ها حد و مرز رفتاری خود را نمی شناسند و این وظیفه والدین است که مرزهای رفتاری را برای آنها مشخص کنند. نقش مدیریتی والدین در این برهه مشخص می شود.»نیره حاجی علیان  گفت:«روانشناسان بر این باورند که تا قبل از نه ماهگی بچه ها مهارت تحمیل كردن خود و تحت تأثیر قرار دادن آگاهانه دیگران را ندارند و تنها وقتی گریه می كنند كه واقعاً نیاز به غذا، آرامش و…داشته باشند. در این مدت، برای اینكه در كودك احساس امنیت ایجاد کنیم، بایستی حتما به گریه های او توجه کنیم.»

 

وی ادامه داد:«نکته مهم در یک سال اول زندگی کودکان این است که محبت به فرزند، سن خاصی ندارد و تا پایان عمر باید همراه والدین و فرزندان باشد ؛ اما محبت ویژه و کامل در یک سال اول زندگی، بسیار مهم و سرنوشت ساز است بنابراین اگر محبت همراه با احساس امنیت در این دوره به کودک منتقل شود ، در آینده او تاثیرات مثبتی از جمله بالا رفتن هوش هیجانی وتوان اجتماعی و …. خواهد داشت. »