قدم اول
كسانی كه اغلب به طور سرپایی و در هر مكان و زمانی به ریزهخواری میپردازند باید سعی نمایند هر مادهای كه قصد میل كردن یا نوشیدن دارند را در ظرف یا لیوان مناسبی قرار داده و در حال نشسته در مكان معین نوشجان نمایند. اگر به این توصیه عمل كرده و ادامه بدهید بعد از مدت كوتاهی به اثربخشی آن كاملاً واقف خواهید شد، برای مثال از مرتب كردن یخچال آغاز مینماییم. قبل از باز نمودن درب یخچال و سرك كشیدن به داخل آن جهت نظم بخشیدن و پاكسازی، اول یك پیشدستی را انتخاب نمایید و محلی را جهت نشستن و میل كردن خوراكیهای احتمالی مورد توجهتان نیز در نظر بگیرید.
قدم دوم
اگر خورد و خوراك یا هله هولهای را برای خود تدارك دیده و دور از چشم اعضای خانواده آنها را در گوشهای پنهان نمودهاید، یا به مناسبت خاص یا هر بهانهای همه آنها را جهت بزرگداشت آن مناسبت یا جهت گردهمایی خانواده برای یك بعدازظهر روز تعطیلی به مصرف برسانید و یا با دل كندن از همه آنها، آنرا به این و آن و مخصوصاً بچههای در و همسایه هدیه كرده و خودتان را از بار وسوسه و ناخنك زدن به آنها رها سازید.
قدم سوم
ایجاد نظم و تعیین وقت مشخص جهت صرف غذا در وعدههای سهگانه اصلی (صبحانه، ناهار و شام) و 2 یا سه میان وعده نیمروز و عصرانه و قبل از خوابیدن. معمولاً صرف غذاها با اعضای خانواده در وعدههای اصلی در زمان توافق شده و مكان معین علاوه براینكه محاسن متعدد ارتباطی و همفكری و برنامهریزیهای مشترك دارد، بلكه این امكان را نیز فراهم میسازد كه برنامهریزیها و تدوین نوع انتخاب غذاها، برای هر فصلی و تداركات خرید و انبار كردن آنها بطور مشترك تعیین و برنامه غذایی هفتگی همهپسند شكل گیرد و كدبانوی خانه را نیز از بلاتكلیفی و چه كنم و چه چیزی بپزم آسوده خاطر میسازد مخصوصاً اگر زمان مشخص شده جهت وعدههای غذایی با توجه به گرایش اكثریت خانواده و با توافق آنها تعیین و ثابت گردیده باشد و منوی غذایی نیز با نظر و سلیقه اعضای خانواده مشخص گردیده باشد، از به هدر رفتن مواد غذایی و از دست رفتن فرصتهای كمی كه هر كس در طول روز در اختیار دارد جلوگیری خواهد شد، مخصوصاً در مورد خانوادههایی كه عادت نمودهاند به دور هم وعدههای اصلی غذایی خود را میل نمایند.
قدم چهارم
بتدریج و به صورت غیرمحسوس از میزان و حجم غذای مصرفی خانواده در طول روزهای هفته كم كرده و روش غذا پختن و مواد غذایی انتخابی خودتان را از غذاهای كمحجم ولی سرشار از انرژی و فقیر از مواد مغذی به طرف غذاهای پر حجم و كمانرژی ولی غنی از موادمعدنی و ویتامینها و اسیدهای آمینه ضروری و فیبرهای محلول و نامحلول تغییر داده و به جای سرخ كردن و تفت دادن و غوطهور نمودن آنها در روغنهای جوشان سرشار از اسیدهای چرب اشباع شده و حاوی فرم ترانس، از روشهای دیگری مثل بخارپز، آبپز و فرپز وگریل كردن استفاده فرمایید و با حذف روغنهای حیوانی و جامد و روغنهای نباتی هیدروژنه شده از روغنهای مایع مخصوص پخت و پز و سرخ كردن كه فاقد اسیدهای چرب اشباع شده فراوان و ترانس میباشد استفاده نمایید.
روغن بسیار مناسب برای خانوادههای محترم روغن زیتون اصل و كاملاً خالص میباشد كه در تمام دنیا بعنوان روغن دوستدار قلب و عروق به حساب آورده میشود و از محاسن این میوه بهشتی و تركیبات دیگرش و همچنین روغن موجود در آن همینقدر بس میباشد كه خداوند عالم در قرآن كریم از این نعمت ارزشمند نام بردهاند.
قدم پنجم
با حذف و كاهش پیشغذا و غذاهای خوشطعم و رنگ و ظاهرفریب، مصرف سالادهای فصل رنگارنگ چه به صورت خام و چه به صورت پخته را بطور خزندهای افزایش داده و آنها را تازه یا با سركه سیب و یا آبغوره خانگی خوشطعمتر و مفیدتر نمایید هر از چندگاهی افزودن دانههای روغنی مثل كنجد، تخم كتان یا گردو و بادام خردكرده با یكی دو قاشق مرباخوری كشمش یا یك عدد سیب و هویج رنده شده، قسمت درخور توجهی از نیازهای فرد به مولتی ویتامینها و گروه مواد معدنی مصرف كنندگان تامین خواهد شد.
قدم ششم
تا زمانی كه از اعتیاد به ریزهخواری و ناخنك زدنتان كاسته گردد، جایگزینهای مناسبتری را برای مشغولداشتن خودتان در دسترس قرار بدهید، مثلاً :
الف) خیار و گوجهفرنگی، مغز كاهو، كرفس و هویج را در دسترس خود قرار بدهید و هر از چندگاهی تكهای خیار و گوجهفرنگی، یكی دو برگ مغزكاهو و برشی از كرفس میل نموده و اگر هویج را در پایان ناخنكزدن خود میل نمایید، لذت زیادی را احساس خواهید كرد و میل و هوستان به خوردن مواد شیرین تعدیل گردیده و فرو نشانده خواهد شد.
ب) لوبیای سبز خرد كرده را آبپز نموده، سپس قدری پیاز ساتوری شده و كمی پودر سیر و یا حبهای سیر رنده شده را به آن اضافه نمایید و یك قاشق مرباخوری روغن زیتون اصل و خالص و كمی سركه یا آبغوره به آن اضافه نمایید و هر از چند گاهی به جای هله هوله چند قاشق مرباخوری از آن میل نمایید. در این صورت برایتان مشغولیت و سرگرمی خوبی فراهم خواهد شد و ذائقه نوازی نیز خواهید نمود. مطمئن باشید اگر این پیشنهاد را یكبار تجربه بفرمایید، بارها و بارها به سوی خوردن آن روی خواهید آورد.
ج) یك لیوان پاپكورن خانگی یا یك عدد هویج پخته با كمی آبلیموی تازه، هم شما را مشغول میدارد و هم قسمتی از مواد مغذی حیاتی را در اختیار سلولهایتان قرار میدهد. یك قاشق نخودچی نمكی و یا 6 عدد بادام نمكی نیز علاوه بر پیشگیری از افت قند و فشارخون، شما را از هوس ویارگونه برای میل كردن مواد حاوی قند و شكر برحذر میدارد. در قبال افرادی كه پرفشاری خون دارند، توصیه میشود از انواع بینمك استفاده گردد.
قدم هفتم
از خرید و انبار كردن هلهوهولههای مختلف مورد علاقه و تنقلاتی كه به خوردن آنها عادت دیرینه دارید خودداری نمایید. در مقابل میل و اشتهای پر ولعی كه به خوردن مواد چرب، شور و شیرین پیدا میكنید و امانتان بریده میشود، كافی است به مدت فقط 5 تا 7 دقیقه خودتان را بهكار دیگری مشغول دارید. با تعجب تجربه خواهید كرد كه بطور فزایندهای نه تنها از شدت و حدت این میل و هوستان كاسته میشود، بلكه حمله و میل به خوردنتان نیز در دفعات كمتری رخ خواهد داد.
قدم هشتم
در وعدههای غذایی اصلی مخصوصاً در مراسم مهمانیهای مختلف، خودتان را عادت بدهید از یك نوع غذایی كه بیشتر مورد پسند و علاقهتان میباشد و از سبزیجات پخته یا دورچینها و یا سالادهایی كه خاطرجمع میباشند میل نموده و از نوشیدن انواع شربتها و آبمیوههای رنگارنگ و نوشابههای جور واجور خودداری نمایید و اصلا به سراغ میز دسر نرفته و سری هم به آن نزنید، البته اصلیترین موضوع برای رسیدن به اندام متناسب و حذف كیلوهای اضافی، ایجاد یك بیلان منفی سبك بین انرژی دریافتی از طریق خوردوخوراك روزمره و افزایش سطح انرژی مصرفی با انجام یك فعالیت سبك بدنی به مدت نیمساعت در روز بیشتر از زمان قبلی است كه بسیار كمككننده خواهد بود و نكته دیگری كه خیلی موثر میباشد، كاهش سرعت در میل نمودن غذاها و افزایش زمان جویدن و كمحجمتر نمودن میزان غذای منتقله به دهان میباشد.
توجه داشته باشید كاهش شدید میزان غذای روزمره و افزایش ناگهانی و بیش از اندازه فعالیتهای بدنی جدید باعث خواهد شد كه بدن فرد عكسالعمل نشان داده و از تجزیه و كاهش ذخایر چربیهای بدن جلوگیری نموده و در عوض آنها، به تحلیل عضلات و استخوانها و دفع زیاد آب از بدن، تغییر برنامه دهد.
قدم نهم
از آنجایی كه ترك هر عادت درونی شده در عمل بسیار مشكلتر از آنچه كه گفته و اندیشیده میشود، رخ میدهد، لذا با نوشتن و یادداشت روزانه و درج آنچه كه میخورید و میآشامید، با درج ساعت دقیق در طول هر روز شروع نمایید. این عمل هم شما را مشغول میدارد و هم در پایان هر هفته با مرور نوشتههای خود و سبك و سنگین كردن عملكردتان نقاط ضعف و قوتتان را پیدا خواهید نمود. نمونه پیشنهادی برای درج عملكردهای تغذیه روزانهتان را میتوانید در زیر ملاحظه و یا خودتان روش دیگری را ابداع نمایید.