پارس ناز پورتال

زن و شوهر های عجیب (عکس)

زن و شوهر های عجیب (عکس)
تولید مثل یکی از کلیدی ترین رویدادهای زندگی هر موجود زنده است؛ چه یک باکتری تک سلولی و چه یک گل سرخ اما تفاوتی بزرگ میان تولید مثل باکتری با تولید مثل جانداران پرسلولی وجود دارد. اغلب تک سلولی ها فقط تقسیم می شوند و کل محتوای ژنتیکشان بی کم و کاست به سلول های جدید منتقل می شود اما پرسلولی ها به همین سادگی ژن هایشان را تحویل نسل بعد نمی دهند.

 آنها ترکیبی از ژن های دو فرد ایجاد می کنند و به این ترتیب تنوع و گوناگونی ژنتیکی زیادی در نسل بعد ایجاد می شود. این روش تولید مثل که ژن های دو فرد از یک گونه باید با هم ترکیب شوند تا نسل بعد ایجاد شود، تولید مثل جنسی نامیده می شود و شاید بهترین و آشناترین مثال برای آن گرده افشانی گل ها و تشکیل دانه های بارور است.

تولید مثل جنسی کلید موفقیت و تنوع جانداران پرسلولی است. اگر تولید مثل جنسی نبود، هرگز تنوع ژنتیک در گیاهان و جانوران به وجود نمی آمدو این همه گونه های رنگارنگ روی زمین زندگی نمی کرد. بدون تولید مثل جنسی البته خیلی چیزهای دیگر هم پیدا نمی شد. یکی از آنها خود «مرگ» است. مرک در تک سلولی هایی که تولید مثل جنسی ندارند معنایی ندارد.

 مرگ راه رفتنی همه موجوداتی است که وظیفه تولید مثلی خود را انجام داده اند و ژن هایشان را به نسل بعدی منتقل کرده اند و احیانا به رشد آنها یاری رسانده اند اما تبعات تکاملی تولید مثل جنسی همیشه اینقدرها هم سیاه نیست.

یکی از تبعات جالب تولید مثل جنسی وجود دو شکلی های جنسی در موجودات مختلف است. معمولا یکی از دو جنس فعال، پرانرژی و تنها موظف به انتقال ژن است و جنس دیگر تنبل، بزرگ، یکجانشین و موظف به نگهداری از ژن های جنس مقابل است.

خیلی از اوقات این دو شکلی جنسی با مرگ نیز در می آمیزد و جنس کوچکتر و فعال تر طعمه جنس بزرگ و تنبل می شود تا در نهایت به تولید نسل بعدی کمک کند. در عرف رایج زیست شناسی معمولا به جنس پرتحرک تر می گویند «نر» و به جنس مقابل که تنبل و نماد ذخیره انرژی است می گویند ماده. در حقیقت در اغلب جانوران، نرها کوچکترند و جوان مرگ می شوند. در اینجا به بررسی نمونه هایی از این دو شکلی های جنسی خیلی متفاوت می پردازیم.


هشت پای پتو ارغوانی
Tremoctopus violaceus

اندازه جنس نر و ماده در این ساکنان آب های گرم اقیانوس های آزاد به طرز اعجاب آوری متفاوت است. اندازه جنس ماده این اختاپوس ها می تواند تا 2 متر، یعنی 400 هزار برابر اندازه جنس نر آن برسد.

نرهای کوچک که اندازه شان به بیشتر از چند سانتیمتر نمی رسد، برای پیدا کردن جفت خود در پهنه وسیع اقیانوس روی دیگر بی مهره ها مانند عروس های دریایی یا هر چیز شناور دیگری سوار می شوند.

جنس نر سلولهای جنسی خود را در انتهای عضو تخصص یافته ای به نام هکتوکوتیلوس (hectocotylus) حمل می کند. مانند عنکبوت زرد باغچه ای، طی جفت گیری این جنس نر است که فدا می شودو جفت گیری آخرین اتفاق زندگی نرها خواهد بود. در مقابل به نظر می رسد جنس ماده پیش از رهاسازی تخم ها، تعداد زیادی از این هکتوکوتیلوس ها را جمع خواهد کرد.

 
 


 —————————————-
شیطان دریایی غول پیکر
Ceratiasholboelli

شگفت آورترین اختلاف اندازه میان نرها و ماده ها در بین همه مهره داران متعلق به شکارچی هراس انگیز آب های عمیق اقیانوس هاست. جنس ماده در این جانوران می تواند به 130 سانتی متر و وزن آن می تواند به 500 هزار برابر جفتشان برسد! نرها هیچ گاه به شکلی که ما از این موجودات می شناسیم تبدیل نمی شوند.

 

آنها به محض بالغ شدن، جستجو به دنبال غذا را رها و زندگی خود را وقف پیدا کردن جفت خود در اعماق اقیانوس ها می کنند و اگر در این جستجو موفق باشند به صورت یک انگل دائمی به جفت خود متصل می شوندکه در این صورت تنها منبع تغذیه آنها خون جفتشان است و به این شکل به تولید مثل می پردازند.
 


  —————————————-

کرم های استخوان خوار
Osedax rubiplumu

این کرم های لوله ای روی استخوان لاشه های وال های آرام گرفته بر بستر اقیانوس، تجمع می یابند. جنس ماده این کرم ها شاخک های قرمز و بدنی شفاف دارد که طول آن تا 4 سانتیمتر هم می رسد.

این بی مهران همچنین زواید ریشه مانندی دارند که می توانند به داخل استخوان های وال نگون بخت نفوذ کرذده و گسترش یابند. در مقاتبل جنس نر حداکثر فقط تا یک میلی متر رشد کرده و فاقد ساختار جنس ماده است.

آنها آنقدر کوچک هستند که به جنس ماده چسبیده و به یکباره تولید سلول جنسی می کنند. آنها هیچگاه عمل تغذیه را به معنای مرسوم آن انجام نمی دهند و تمام مواد غذایی دریافتی را نیز در کیسه زرده ذخیره کرده و بی وقفه در آنجا سلول جنسی تولید می کنندو این عمل را تا لحظه مرگ ادامه می دهند.

با اینحال یک کرم نر به تنهایی قادر به بارور کردن همه تخمک های کرم ماده نیست؛ به همین خاطر برای باروری یک کرم ماده به ده ها و حتی صدها کرم نر نیاز است.
 

 
 —————————————-

بارناکل های نقب زن
Trypetesa lampa

این موجودات کوچک در زیر صدف های غنی از کلسیم حلزون های بزرگ دریایی پنهان می شوند. یک ماده بزرگ می تواند به طول یک سانتیمتر برسد و تا 500 برابر جنس نر خود وزن داشته باشد. لاروهای جنس ماده به روی صدف حلزون دریایی نشسته و به آن متصل می شوند؛ سپس همزمان با رشد کردن و بزرگ شدن به داخل صدف میزبان نقب می زنند و سوراخ های دنجی را برای خود به وجود می آورند.

 

لاروهای نر مسیر کاملا متفاوتی را در پیش می گیرند. آنها ابتدا روی پوشش خارجی کیسه جنس ماده ساکن می شوند و برای جفت گیری تغییر شکل می دهند تا بتوانند تخم ها را بارور کنند.

 

نرها هیچگاه غذا نمی خورند و حتی انرژی فعالیت های تولید مثلی خود را نیز با استفاده از ذخیره غذایی زرده موجود در سلول های خود تامین می کنند. جنس ماده برای بارور شدن تمام تخمک هایش به تعداد زیادی جفت گیری نیاز دارد که این تعداد در ماده های کاملا بالغ به 7 تا 15 بار می رسد.

 —————————————-

عنکبوت زرد باغچه ای
Argiope aurantia

در اینگونه از عنکبوت ها که در سراسر آمریکا یافت می شوند طول جنس ماده ها که درشت هستند و خطوط روشنی دارند که به 2 سانتی متر (بدون احتساب پاها) می رسد؛ این یعنی ماده ها بیش از 50 برابر سنگین تر از نرهای گونه خود هستند.

 

ماده ها تمام عمر خود را در شبکه تارهای تنیده شده توسط خودشان صرف به دست آوردن شکار و تولید صدها تخم می کنند. آنها این تخم ها را در کلاف هایی ابریشمی و به شکل گلوله هایی بسته بندی می کنند. در مقابل نرها به محض اینکه به بلوغ کامل می رسند با ترک کردن خانه خود ریسک شکار شدن و از گرسنگی مردن را می پذیرند تا به دنبال جفت مناسب خود بگردند.

 

در نهایت تعداد اندکی که از عهده این ماموریت سخت برمی آیند نیز در حین جفت گیری جان خود را فدا می کند و با وجود اینکه جنس ماده می تواند به حیات خود ادامه داده و حتی مجددا جفت گیری کند، زندگی برای جفت کوتوله او به پایان رسیده!