پارس ناز پورتال

چگونه مواد غذایی را در تابستان نگه داری کنیم

مجموعه : آموزش آشپزی
چگونه مواد غذایی را در تابستان نگه داری کنیم

معمولاً در تابستان به دلیل گرمای هوا شرایطی فراهم می شود که بیماری های روده ای، مسمومیت های غذایی و سایر بیماری هایی که از طریق غذا منتقل می شوند، به صورت گسترده ای شیوع پیدا می کنند.
شواهد نشان می دهد، اغلب بیماری های روده ای که با اسهال، استفراغ، دل درد و ناراحتی های گوارشی همراه هستند، در اثر مصرف غذاهای آلوده به وجود می آیند. حتی اگر از بیماران درباره مسمومیت سئوال شود، علت آن را مصرف غذاهای آلوده می دانند.

غذا ممکن است در رستوران های بین راهی یا در اثر بی دقتی در نگهداری درست مواد غذایی در منزل آلوده شود. بنابراین علت شیوع این گونه بیماری ها، عدم رعایت صحیح مسائل بهداشتی در زنجیره ی تهیه تا مصرف غذا است و چنانچه در هر یک از این مراحل مشکلی به وجود آید، باعث فساد مواد غذایی می شود .

همه مواد غذایی در فصل گرما برای ما خطر ناک نیستند. معمولاً آن دسته برای ما مشکل به وجود می آورند که در هوای گرم و به طور کلی شرایط تابستان، فرصت مناسبی برای رشد و نمو انواع میکروارگانیسم ها فراهم کنند.
به طور کلی می توانیم بگوییم، هر نوع ماده ی غذایی که آب بیشتری داشته باشد یا آب مورد استفاده ی میکروارگانیسم ها در آن فراهم باشد، شرایط مناسب تری برای فساد غذا فراهم می کند. گوشت، شیر و سایر مواد لبنی از دسته مواد غذایی هستند. همان اندازه که این مواد غذایی برای ما لازم و ضروری هستند، به همان میزان هم مورد علاقه ی شدید میکروارگانیسم ها می باشند.

این مواد به عنوان منبع غذایی برای تکثیر میکروارگانیسم هایی به شمار می روند که باعث فساد مواد غذایی و خطرات اقتصادی و بهداشتی برای ما می شوند.

گرمای تابستان بین ۲۰ تا ۴۰ درجه متغیر است، یعنی دقیقاً درجه ی حرارت مناسب برای رشد میکروب ها. وقتی ما ماده ی غذایی فساد پذیر را در این درجه ی حرارت قرار می دهیم ، در حقیقت خودمان شرایطی را فراهم کرده ایم تا غذا فاسد شود. پس مراقب رعایت مسائل بهداشتی باشید زیرا تمام اصول بهداشت به شرایط بیولوژیک میکروب ها برمی گردد.

بهداشت مواد غذایی همین است که بررسی کنیم ” میکروارگانیسم ها به چه موادی علاقمند هستند و چه شرایطی برای رشد آنها لازم است که ما آن شرایط را برای رشد آنها نامساعد کنیم.”

به عنوان مثال برخی میکروارگانیسم ها برای تکثیر نیاز به اکسیژن دارند و ما باید شرایطی را فراهم کنیم تا مواد غذایی، اکسیژن مورد نیاز را برای آنها نداشته باشند، یعنی محیطی عاری از اکسیژن برای آنها فراهم کنیم. به همین دلیل انواع گوشت ، سبزیجات و غیره را به صورت کنسرو در می آوریم تا محیطی فراهم کرده باشیم که میکروارگانیسم های هوازی نتوانند در آن رشد کنند.

نوعی از میکروارگانیسم ها بدون اکسیژن رشد می کنند. ما باید این نوع میکروب ها را شناسایی کرده و محیط نامساعدی برای رشد آنها فراهم کنیم. علت اینکه توصیه می شود قوطی کنسروهای باد کرده را مصرف نکنیم، همین موضوع است. اگر قوطی کنسرو باد کرده باشد ، نشان می دهد داخل کنسرو ( در شرایط بی هوازی) امکان رشد بعضی میکروب ها وجود داشته است. این میکروب های بی هوازی در اثر رشد، علاوه بر فاسد کردن ماده ی غذایی، گازی هم به وجود می آورند که این گاز باعث فساد مواد غذایی می شود. همچنین سمی ( سم بوتولیسم) را ترشح کنند که برای انسان بسیار خطرناک است.

توصیه ما این است که از مصرف قوطی های باد کرده و زنگ زده به طور جدی خود داری کنید زیرا در اثر زنگ زدگی قوطی ها، این گاز ممکن است خارج شود و علامت فساد را متوجه نشویم. همچنین برای خنثی کردن سموم مترشحه از این میکروب ها، دستورالعملی داریم که روی کنسروها قید شده است.
برای از بین بردن این میکروب ها، کنسرو را باید ۱۵ دقیقه در آب داغ جوشاند. این ۱۵ دقیقه همان زمان مناسب برای خنثی کردن سم های مترشحه است. مهم ترین آن سم ها، سم میکروب کلستریدیوم بوتولینم (Clostridium botulinum) است که منجر به مسمومیت بسیار خطرناک و کشنده بوتولیسم می شود.

عامل دیگر گرمای تابستان است . باید شرایطی را فراهم کنیم که این درجه ی حرارت برای میکروب ها مناسب نباشد؛ یعنی باید درجه ی حرارت را پایین بیاوریم، به نحوی که میکروب ها نتوانند در آن رشد کنند. لذا در این قسمت روش استفاده از سرما برای نگهداری مواد غذایی مطرح می شود.

این روش سالهاست که در بین مردم رایج شده و امروزه در تمام منازل، داشتن یخچال از واجبات زندگی به شمار می رود. همچنین برای نگهداری طولانی مدت موا غذایی، استفاده از روش فریزکردن در دمای زیر صفر درجه معمول شده است. علاوه بر عامل سرما، استفاده ی صحیح از یخچال نیز بسیار اهمیت دارد. نوعی از میکروارگانیسم ها وجود دارند که در شرایط یخچال هم قادر به زندگی و رشد هستند.

اینها میکروب های سرما دوستی هستند که گاهی باعث فساد مواد غذایی داخل یخچال مثل میوه ها و گاهی اوقات کره می شوند. به دلیل وجود همین میکروب های سرما دوست است که توصیه می کنیم شیر پاستوریزه را حداکثر تا ۴۸ ساعت داخل یخچال مصرف کنید. زیرا بعد از ۴۸ ساعت میکروب های سرما دوست در یخچال رشد کرده و باعث ترشیدن شیر می شوند