پارس ناز پورتال

نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران 

بازی های کامپیوتری و موبایلی علاقه زیادی در ایران دارند بـه طوری که هر شخص بیش از یک ساعت در روز بـه بازی مشغول است. کشور ما با داشتن جمعیت جوان قابل ملاحظه و نیز گسترش نفوذ فناوری، تبدیل بـه بازار بزرگی برای صنعت بازی‌هـای رایانه‌ای شده است.

 

بازی‌هـای رایانه‌ای با جذابیت‌هـای ویژه خود در سال‌هـای اخیر در میان مردم بسیار رواج پیدا کرده‌اند و طبق آمار بنیاد ملی بازی‌هـای رایانه‌ای، بیش از 23 میلیون ایرانی بـه طور متوسط در روز 79 دقیقه از وقت خود را صرف آن گونه بازی‌ها میکنند، اما با وجود این بازار بزرگ مصرف، سهم خود ایرانی‌ها از این سرمایه عظیم در گردش چندان زیاد نیست…

نگاهی به بازار گیم و بازی در ایرانآغاز شگفتی

وقتی فیزیكدان آمریکایی؛ ویلیام هیجین‌باتمدر سال 1958 نخستین بازی ویدئویی تاریخ را ساخت، هرگز فکر نمی‌کرد کمتر از 60 سال بعد این پروژه آزمایشگاهی تبدیل بـه صنعتی عظیم و بین‌المللی با بیش از 23 میلیارد دلار گردش مالی شود.

 

هرچند تلاش‌ها برای ساخت این بازی‌ها حتی پیش از دهه 50 میلادی شروع شده‌بود، اما همه ی ي‌گیر شدن آنها در میان مردم عادی را می‌توان با ورود کنسول‌هـای بازی خانگی و ایستگاه‌هـای بازی Arcade بـه بازار در دهه 70 میلادی مصادف دانست. این کنسول‌ها، از جمله آتاری، که بردهای الکترونیکی بودند

 

که بـه طور اختصاصی برای اجرای بازی‌هـای ویدئویی ساخته شده بودند نسبت بـه کامپیوترهای زمان خود ارزان‌تر بودند. همین زمینه را برای دسترسی عموم بـه این بازی‌ها فراهم‌کرد.دهه 80 میلادی را باید دوران سلطنت کنسول‌هـای خانگی دانست و بازی‌هـای ویدئویی کامپیوتری هنوز چندان رواج نداشتند؛

 

چرا که کامپیوتر شخصی گران‌قیمت بود، اما دهه 90 و فراگیرشدن PC، در کنار قدرت روزافزون سخت‌افزاری انها همه ی ي‌چیز را تغییر داد. استودیوهای بزرگ اقدام بـه ساخت بازی‌هـای سه‌بعدی با گرافیک انقلابی كردند و کامپیوترهای شخصی تبدیل بـه وسایل محبوب بازی شدند.

 

البته در این دهه نیز شرکت‌هایی مانند سونی با عرضه کنسول پلی‌استیشن جانی دوباره بـه این پلتفرم دادند، اما کماکان بازی‌هـای ارائه‌شده برای PC فراوان‌تر و با کیفیت‌تر بودند.با ورود بـه قرن جدید اما این روند تغییر کرد و رونمایی از نسل جدید کنسول‌هـای بازی مانند Xbox و PS3 رقابت را برای تصاحب سهم بازار جدی‌تر کرد.

 

کنسول‌هـای جدید بـه مدد سخت‌افزار توانمند خود قادر بـه اجرای بازی‌هـای سنگین مانند کامپیوتر بودند و دوباره کنسول‌هـای خانگی سهم قابل‌توجهی در بازار بازی‌هـای رایانه‌ای پیدا کردند. در نهایت، باید بـه چندسال اخیر و سونامی گوشی‌هـای هوشمند اشاره کرد که بسیاری از تعاریف موجود در این فضا را تغییر داد و پلتفرمی جدید و فراگیرتر برای بازی‌هـای ویدئویی را عرضه‌کرد.

 

امروزه بازی‌هـای رایانه‌ای در پلتفرم‌هـای مختلف بـه میلیون‌ها کاربر در تمامی جهان عرضه شده و صدها عنوان بازی در سال منتشر می‌شوند و بازی آنلاین و مالتی‌پلیر تبدیل بـه یک عادت برای بسیاری از گیمرها شده است. در آینده نزدیک نیز با ورود واقعیت افزوده و مجازی بـه دنیای بازی‌هـای رایانه‌ای و یکپارچگی هرچه بیشتر این بازی‌ها با زندگی ما، نقش انها پررنگ‌تر هم خواهد‌شد.

 

ایرانی‌ها وارد گود میشوند

ایرانی‌ها همیشه بـه چیزهای جدید، بـه‌خصوص وسایل سرگرمی توجه داشته‌اند و بازی‌هـای کامپیوتری نیز از این قاعده مستثنا نیستند. بسیاری از پدران ما تجربه بازی با تلویزیون‌هـای آن زمان را دارند و بـه جرات می‌توان گفت بازی‌هـای کامپیوتری سال ها قبل از خود کامپیوتر بـه خانه ایرانی‌ها وارد شدند.

 

کنسول‌هـای آتاری معروف، که برای بسیاری از دهه شصتی‌ها نخستین تجربه بازی کامپیوتری بـه‌شمار می‌روند، جزو نخستین وسیله‌هـای بازی کامپیوتری بودند که پس از جنگ وارد ایران شدند. بعدها و در مدتی کوتاه نسل‌هـای بعدی مانند نینتندو و سگا نیز وارد ایران شد،

 

هرچند بالاخره از اواخر دهه 70 شمسی با گسترش نفوذ کامپیوترهای شخصی بازی‌هـای ویدئویی تبدیل بـه امری آشنا برای بیشتر نسل جوان و نوجوان ایرانی شد. جمعیت بالای جوان، جذابیت این رسانه جدید و افزایش نفوذ فناوری در میان ایرانی‌ها باعث محبوبیت این بازی‌ها در میان جمعیت شد.

 

این استقبال گسترده باعث شد تا توجه‌ها بـه این رسانه بـه‌عنوان ابزاری تاثیرگذار برای انتقال مفاهیم در پس سرگرمی جلب َشود، بـه‌خصوص که در این زمینه بـه دلیل نبود حمایت قانونی و مالی کافی هیچ نمونه ایرانی قابل ملاحظه‌ای وجود نداشت و تلاش‌هـای اندک انجام‌شده نیز تنها حاصل علاقه شخصی توسعه‌دهندگان بود.

 

هرچند در تمام این سال ها، فروش غیررسمی بازی‌هـای رایانه‌ای حجم قابل ملاحظه‌ای داشت و سالانه صدها عنوان بازی خارجی در ایران عرضه شده و بـه فروش می‌رسید.
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

بنیاد ملی بازی‌هـای رایانه‌ای در سال 85 بـه‌عنوان مرجعی برای حمایت، نظارت و جریان‌سازی در مقوله بازی‌هـای رایانه‌ای تشکیل شد و تلاش‌کرد تا بازار بازی‌هـای ویدئویی در ایران را سروسامان ببخشد. از جمله فعالیت‌هـای این بنیاد میتوان بـه رتبه‌بندی و اعطای مجوز برای بازی‌هـای خارجی و نیز حمایت و پشتیبانی از عرضه بازی‌هـای ایرانی اشاره کرد

 

که در این سال ها منجر بـه ارائه عنوان‌هـای موفقی مانند گرشاسب شد.در چند سال اخیر، با ورود گوشی‌هـای هوشمند و استقبال گسترده از انها بازی‌هـای ویدئویی بیش از پیش وارد زندگی روزمره ما شده‌اند. هرچند، بـه لطف ظهور سامانه فروش آنلاین اپلیکیشن‌هـای موبایل، در این سال ها شاهد رشد

 

قابل ملاحظه بازی‌سازی در ایران بوده‌ایم، اما هنوز هم سهم بازی‌هـای وطنی در قیاس با محصولات خارجی ناچیز است و با رسیدن بـه جایگاه مناسب در این عرصه فاصله بسیاری وجود دارد.با این وجود، باید بـه این نکته هم اشاره کنیم که در همین چندسال، بازی‌هـای ایرانی تولید شده از نظر تعداد چندین برابر کل بازی‌هـای تولیدی

 

در تمامی سال‌هـای پیش بوده‌اند و کیفیت انها نیز رشد قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده‌است؛ عنوان‌هـای موفقی که توانسته‌اند در کنار حفظ استانداردها، با مخاطب بومی ارتباط مناسبی برقرار کرده و اعتماد بـه نفس لازم را بـه سازندگان ایرانی بدهد.

 

ایرانی‌ها چی دوست دارند؟

نگاهی بـه دور و بر کافی است تا سلیقه بازی ایرانی‌ها را برای ما روشن کند. در دهه 70 شمسی، بیشتر کلوپ‌هـای بازی در تسلط بازی‌هـای فوتبال از جمله Winning Eleven و فیفا بود، هرچند بازی‌هـای مبارزه‌ای، استراتژی، داستانی و ماجراجویی هم طرفداران خود را داشتند. با ورود بـه دهه 80

 

و تغییر فضا از کلوپ‌هـای بازی بـه گیم‌نت‌ها، بازی‌هـای مالتی‌پلیر شوتر و استراتژی محبوبیت فراوانی در میان بازیکنان پیدا کردند و عناوینی مانند CounterStrike و Warcraft هواداران بسیاری در میان گیمرهای ایرانی پیدا کرد.البته عرضه نسل‌هـای توانمندتر کنسول‌هـای بازی مانند PS و Xbox هم بازیکنان را با سبک‌هـای

 

جدیدی از بازی‌هـای ویدئویی آشنا کرد. بازی‌هایی مانند GTA هم بـه دلیل برخورداری از ساختار جهان‌باز و آزادی عمل بازیکنان همواره مورد توجه بازیکنان بوده و جزو نام‌هـای آشنا برای علاقه‌مندان بـه شمار میرود.در نهایت باید بـه یکی از سبک‌هـای محبوب همیشگی ایرانی‌ها اشاره کنیم؛ بازی‌هـای رانندگی که طرفداران فراوانی دارند

 

و اتفاقا بسیاری از بازی‌هـای ایرانی ساخته‌شده نیز در همین گروه قرار دارند. بنابراین، جدای از این سبک‌هـای محبوب، بازی‌هـای دیگری از جمله نقش‌آفرینی، بازی‌هـای فکری و معمایی و سایر ژانرهای متعدد بازی‌هـای رایانه‌ای در ایران هریک طرفداران مخصوص بـه خود را دارند.

 

امابه طور کلی، بـه نظر می رسد سلیقه کلی ما تغییر چندانی نداشته و هنوز هم سبک‌هـای بـه‌خصوصی از بازی‌ها در ایران مخاطبان بیشتری دارند. این بازی‌ها شامل شوتر اول‌شخص، استراتژی، رانندگی و ماجرایی می‌شوند که برای هریک میتوان نمونه‌هـای خارجی فراوانی نام‌برد.

 

سری‌هایی مانند GTA، Call of Duty، FIFA،Need for Speed وTomb Raider برای بازیکنان ایرانی و خیل عظیمی از جوانان نام‌هایی کاملا آشنا هستند.

نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

علاوه‌براین، این روزها فارغ از ژانر بازی امکاناتی نظیر قابلیت بازی آنلاین و مالتی‌پلیر بیشتر در میان کاربران ایرانی محبوبیت یافته است و کم نیستند کاربرانی که با خرید اشتراک سرویس‌هایی مانند Steam، PSN و Xbox Live اقدام بـه تهیه عناوین اصلی و بازی آنلاین میپردازند. همچنین،

 

بازی‌هـای سبک که اصطلاحا مینی‌گیم نامیده‌ میشوند نیز در این سال ها بیشتر جا افتاده و بازیکنان دیگر تنها بـه دنبال بازی‌هایی بزرگ با گرافیک سنگین نیستند و گیم‌پلی اهمیت بیشتری پیدا کرده‌است.بازی‌هـای که در قالب اپلیکیشن‌هـای موبایلی عرضه‌ میشوند نیز با اقبال بسیار گسترده‌ای مواجه‌شده‌اند

 

و امروزه بیشترین حجم بازی‌ انجام‌شده در ایران را می‌توان در این قالب دانست. بازی‌هایی مثل Asphalt، Clash of Clans، CandyCrushبرای کمتر کسی شناخته شده‌ نیست. بازی‌هـای ایرانی ساخته شده نیز از همین قاعده پیروی میکنند و بیشتر عناوین عرضه شده، در همین سبک‌هـای پرطرفدار بوده است.

 

عشق سرعت بـه جای Need for Speed

همان‌طور که اشاره کردیم، بازی‌هـای رایانه‌ای سال‌هاست که وارد ایران شده‌اند. هرچند، نبود امکانات، فناوری و آموزش مورد نیاز ساخت بازی در ایران را تا سال ها غیرممکن ساخته‌بود. شاید بتوان نخستین تجربه موفق در بازی‌سازی ایرانی را بازی نقش‌آفرینی گرشاسب‌دانست که در زمان خود

 

بهترین محصول داخلی تا آن زمان بـه شمار رفته و پیشرفت‌هـای مناسبی در جهات کیفی، داستان‌پردازی، گیم‌پلی و ساختار کلی داشت.این بازی که در داخل و خارج مورد تحسین قرار گرفت، آغازگر موجی از بازی‌هـای جدید با کیفیت بهتر و استانداردهای بالاتر شد.

 

از جمله این بازی‌هـای داخلی میتوان بـه مبارزه در خلیج عدن اشاره کرد که یکی از موفق‌ترین عناوین شوتر اول‌شخص ساخته‌شده در ایران است و البته با حمایت فراوان توانست فروش خوبی را هم تجربه کند.این بازی گرافیک قابل قبول و سطح فنی بـه نسبت خوبی داشت و علی‌رغم زمان کوتاه بازی،

 

جذابیت‌هایی برای مخاطب ایجاد می کرد. همچنین شرکت سازنده بخش مالتی‌پلیر را هم بـه آن افزوده که نشان‌دهنده توجه بازی‌سازان بـه نیازهای بازیکنان امروز است، با این‌که زیرساخت‌هـای ضعیف ارتباطی و نبود مراکز قدرتمند داده باعث میشود بازی‌هـای ایرانی توانایی پشتیبانی از حجم بزرگی از کاربران را نداشته‌باشند.

 

این بازی‌ها، علی‌‌رغم داشتن توانایی‌هـای بالقوه مناسب در زمینه‌هـای فنی، بـه دلیل بازاریابی ضعیف، محتوای شعارزده و داستان‌هـای بیش‌از حد هدفمند خود توانایی جذب مخاطبان را نداشته‌اند.در زمینه بازی‌هـای آنلاین نیز توسعه‌دهندگان در سال‌هـای اخیر فعالیت‌هـای مناسبی داشته‌اند

 

و از جمله محصولات موفق عرضه‌شده در این زمینه میتوان بـه آسمان‌دژاشاره کرد که در عرصه بین‌المللی نیز با بازخورد مناسبی روبه‌رو شد و توانست در سال 2013 جایزه بهترین بازی مستقل از نگاه کاربران را در جشنواره MMO of the Year در کشور کشور آلمان از آن خود کند.
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

واقعیت آن است که توسعه، طراحی و نشر یک بازی رایانه‌ای مستلزم صرف وقت و هزینه فراوانی است و تنها در صورتی که بازگشت این سرمایه‌ بـه نحوی منطقی ممکن باشد، میتوان انتظار رشد و توسعه آن بـه یک صنعت را داشت. مشکل نبود قانون کپی‌رایت و بازگشت سرمایه باعث شده

 

تا علی‌رغم وجود پتانسیل بالا، درآمدزایی و اشتغال چندانی در این حوزه را شاهد نباشیم. یکی از روش‌هـای ممکن تعریف روش‌هـای جایگزین و پرداخت آنلاین بود که بـه لطف توسعه نفوذ سیستم‌عامل اندروید و بـه وجود آمدن فروشگاه‌هـای اپلیکیشن مطمئن و شناخته‌شده مانند کافه‌بازار میسر شد.

 

در سال‌هـای گذشته روند توسعه بازی‌هـای مبتنی بر سیستم‌عامل اندروید شتاب قابل توجهی داشته و از نظر کمی و کیفی رشد مشهودی در این بخش مشاهده میشود. شاید وجود سازوکارهای پرداخت آنلاین، راحتی نسبی توسعه و انتشار بازی‌هـای موبایل نسبت بـه بازی‌هـای سنگین‌تر و البته افزایش تعداد بازیکنان موبایلی باعث شده تا در این قسمت از بازار بازی حرکات امیدوار کننده‌ای را شاهد باشیم.

 

موبایل وارد می‌شود

گوشی‌هـای هوشمند، بـه خصوص گوشی‌هـای اندرویدی در ایران ضریب نفوذ بسیار بالایی دارند و بنابر آمارهای مرکز تحقیقات دایرک، وابسته بـه بنیاد ملی بازی‌هـای رایانه‌ای، بیش از 80درصد مخاطبان بازی‌هـای رایانه‌ای در ایران با استفاده از گوشی بازی میکنند. این رقم نسبت بـه میانگین جهانی که 32درصد است،

 

بسیار بزرگ است و نشان می‌دهد بازی‌هـای مبتنی بر سیستم‌عامل موبایل تا چه حد در میان کاربران رواج دارند. بنابراین دور از ذهن نیست که توسعه‌دهندگان نیز تمرکز و تلاش خود را بیشتر بـه این حوزه معطوف کنند.بـه همین دلیل در سال‌هـای اخیر شاهد تولید و حتی محبوبیت بسیاری از بازی‌هـای ایرانی بوده‌ایم.

 

بعضی از این بازی‌ها رایگان نبوده‌اند و با این حال توانسته‌اند بـه دلیل استقبال مناسب کاربران بـه سوددهی برسند. در نتیجه همین روند، بـه تدریج شرکت‌هـای ساخت بازی در ایران در حال شکل گرفتن هستند. ساخت یک بازی برای اندروید، بـه دلیل متن باز بودن برنامه‌ها، سادگی نسبی برنامه‌نویسی،

 

غلبه گیم‌پلی و ایده بر گرافیک و در نهایت سادگی انتشار و فروش آن جذابیت‌هـای بسیاری برای توسعه‌دهندگان مستقل دارد.بـه همین دلیل، شرکت‌هـای کوچک یا افراد علاقه‌مند بسیاری در یکی، دو سال اخیر بـه ساخت و ارائه بازی‌هـای بومی‌سازی شده یا جدید روی آورده‌اند. روند کوتاه‌تر

 

و ساده‌تر توسعه این دسته از بازی‌ها، برخلاف بازی‌هـای بزرگ کامپیوتری یا کنسولی، با هزینه‌هـای شخصی یا توسط شرکت‌هـای کوچک قابل تامین است و راه‌حلی عملی بـه شمار می‌رود. نتیجه، صدها بازی مختلف است که از طریق فروشگاه‌هـای اپلیکیشن منتشر شده‌اند و در بسیاری از موارد شانه‌ بـه‌ شانه یا برتر از نمونه‌هـای خارجی هستند

 

عناوینی مانند شمشیر تاریکی، 41148، خروس‌جنگی و آفتابه نشان داده‌اند که توسعه‌دهندگان داخلی توانایی تولید بازی‌هـای با کیفیت و تولید درآمد را دارند و کاربران ایرانی نیز بـه بازی‌هـای خوب تمایل نشان می‌دهند. آمارهای بنیاد ملی بازی‌هـای رایانه‌ای حاکی از وجود بیش از 20 میلیون بازیکن در کشور است که بـه‌صورت میانگین بیش از یک‌ساعت بازی می‌کنند.
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

از این تعداد چیزی حدود یک‌سوم حاضر بـه پرداخت پول برای بازی هستند و همین تعداد 5درصد از کل گردش مالی بازی‌هـای رایانه‌ای را تامین میکنند. این بازار، بـه گفته آقای کریمی صدوقی؛ مدیر عامل بنیاد بازی‌هـای رایانه‌ای چیزی درکل حدود 460 میلیارد تومان گردش مالی دارد که سهم بازی‌هـای ایرانی از آن حدود 23 میلیارد تومان میشود.

 

این پتانسیل بالا، در صورت فراهم‌شدن زیرساخت‌هـای مناسب قادر بـه رشد متوازن و ایجاد اشتغال خواهد بود. برای مثال، بازی محبوب Quiz of Kings که توسط چند دانشجوی دانشگاه امیرکبیر توسعه داده‌شده و مشابه بازی QuizUp است، در گروه سرگرمی و پازل قرار دارد و از مکانیسمی جالب برای تامین محتوا استفاده میکند.

 

در این بازی کاربران با یکدیگر بـه رقابت میپردازند و بـه پرسش‌هایی پاسخ میدهند که توسط خود کاربران تهیه شده‌است.این بازی با استقبال خوبی مواجه‌شد و در فروشگاه‌هـای داخلی و حتی AppStore در دسترس کاربران قرارگرفت، اما متاسفانه نبود زیرساخت‌هـای کافی برای پاسخگویی

 

بـه حجم بالای کاربران و بروز تاخیرهای طولانی در بالا آمدن پرسش‌ها، بسیاری از انها را از دست داد. جدای از این موضوع، نوآوری و خلاقیت در بسیاری از بازی‌هـای داخلی بـه‌چشم نمیخورد و بسیاری از انها تنها نسخه فارسی بازی‌هـای خارجی‌ هستند. این امر بـه نوبه خود در تمایل برخی کاربران بـه پرداخت هزینه برای خرید بازی تاثیر منفی دارد.

 

قصه‌هـای قدیم، روایت جدید

ایران با تاریخی چندین‌هزارساله، تمدنی کهن و داشتن فرهنگ کتبی و شفاهی غنی از نظر داشتن سوژه‌هـای مناسب برای ساخت بازی‌هـای رایانه‌ای در انواع سبک‌ها چیزی کم ندارد. تاریخ ایران سراسر نبردهای حماسی و داستان‌هـای جذاب است و از دوران اساطیری شاهنامه تا دفاع مقدس،

 

هزاران داستان ناب و قابل روایت وجود دارد که میتواند سوژه بازی‌هـای رایانه‌ای در انواع سبک‌ها باشد. قدیم‌ترها، بچه‌ها این داستان‌ها را معمولاً از دهان بزرگ‌ترهای فامیل در شب‌هـای سرد زمستان می‌شنیدند، اما متاسفانه این ارتباط در دوران جدید ضعیف شده و شاید نبود محتوای مناسب برای نسل‌هـای جدید را بتوان مهم‌ترین مشکل در این زمینه دانست.

 

بهترین گزینه برای این کار توسعه بازی‌هـای داخلی بر مبنای داستان‌هـای ایرانی است. دفاع مقدس بـه تنهایی میتواند تامین‌کننده محتوای صدها بازی باشد. برای مثال، نبرد 39 روزه مقاومت مردمی و تکاوران نیروی دریایی در خرمشهر، میتواند نسبت بـه بازی‌هـای خارجی اکشن داستانی جذاب‌تر را برای مخاطب روایت کرده و در عین حال حافظه تاریخی ارزشمند نسل‌هـای قبل را بـه نسل‌هـای بعدی انتقال دهد.

 

حتی برای سبک‌هـای پرطرفداری مانند استراتژی و نقش‌آفرینی نیز ظرفیتی کافی در این زمینه وجود دارد. نبردهای دوران دفاع مقدس در زمین، هوا و دریا با استفاده از تجهیزات مدرن صورت گرفته و این نبردها میتوانند بـه خوبی در زمینه داستان یک بازی استراتژی یا ماجراجویی – نقش‌آفرینی قرار بگیرند. یک حوزه حتی غنی‌تر تاریخ اساطیری ایران است که نسخه‌ای از آن در بسیاری از خانه‌هـای ایرانیان وجود دارد.

 

شاهنامه فردوسی روایتگر داستان‌هایی است که در عین وجود جذابیت‌هـای بسیار، بـه دلیل تغییر سبک‌زندگی و سلیقه فرهنگی نسل جوان، مورد توجه قرار نگرفته است. جهان اساطیری شاهنامه میتواند وسعتی بیشتر از تمامی رقبای خارجی داشته باشد و حتی در صورت پرداخت مناسب قابلیت عرضه

 

در مقیاس جهانی را هم دارا هستند. البته باز هم حلقه مفقوده در این زمینه را باید نبود اطمینان از بازگشت سرمایه در بازار فناوری ایران دانست که در بخش بعدی بـه‌ صورت مختصر بـه آن می‌پردازیم.

 

بازی با چاشنی کسب و کار

بـه گفته کریمی صدوقی، بیش از 65درصد فروش بازی در ایران در حوزه موبایل انجام میشود. این موضوع دو دلیل اصلی دارد. یکی این‌که مخاطبان گوشی‌هـای هوشمند توزیع سنی وسیع‌تری دارند و کمتر دارای وقت کافی برای بازی با کامپیوتر یا کنسول هستند. دلیل دیگر این است که بازی‌هـای موبایل، در مقایسه

 

با بازی‌هـای اورجینال 250 هزارتومانی یا حتی نسخه‌هـای غیرقانونی 10 هزارتومانی قیمت مناسب‌تری دارند. سهم بازی‌هـای ایرانی اما از این بازار اندک است و این موضوع مدت‌هاست که پیشرفت صنعت بازی در ایران را بـه تاخیر انداخته‌است.

 

مهدی فنایی؛ گرافیست و بازی‌ساز مستقلی است که بازی نوآورانه 41148 را ساخته‌است. در این بازی معمایی که در چهار قسمت منتشر شده، بازیکنان داستان قهرمان بازی را در بازیابی حافظه خود دنبال میکنند. او درباره شرایط بازار بازی‌هـای موبایل در ایران میگوید: «قسمت دوم بازی که نخستین قسمت پولی بازی بود با اقبال خوبی روبه‌رو شد و درآمد قابل توجهی برای او داشت.
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

این مبلغ در اپیزود سوم بهتر شد،هر چند در حد انتظار نبود.» بـه عقیده فنایی، دلیل این امر نشر غیرقانونی apk بازی در تلگرام است که باعث شده فروش بعضی از بازی‌ها از جمله محصول خود او کاهش یابد. البته میتوان با ایجاد راهکارهای امنیتی، تضمین‌هـای بیشتری ایجاد کرد، اما ممکن است

 

این پیچیدگی‌ها بیشتر باعث ریزش مخاطب شود. بـه عقیده او، یکی دیگر از مشکلات موجود در این زمینه، نبود فرهنگ‌سازی مناسب است. روش دیگر نیز میتواند استفاده از پرداخت درون‌برنامه‌ای باشد که می‌تواند تا حدی از این مشکل بکاهد.

 

در نهایت، شرط واقعی رشد هر صنعتی ایجاد درآمد و جذب سرمایه است و در صورتی که شرایط قانونی، مالی و فرهنگی مناسب برقرار نباشد نمی توانیم بـه تولید آثار بزرگ در صنعت بازی‌هـای رایانه‌ای خوشبین باشیم. امید است با فراهم‌شدن شرایط لازم و فرهنگ‌سازی مناسب، رشد و توسعه این صنعت بـه‌عنوان راهی برای ایجاد اشتغال و درآمدزایی در کنار حفظ هویت فرهنگ ایرانی ممکن شود.

 

کپی برابر اصل

یکی از نقاط ضعف بسیاری از پروژه‌هـای بازی ایرانی، کپی‌برداری از بازی‌هـای خارجی در فرم و محتوا است. برای مثال، عده ای از بازی‌هـای ارائه‌شده بـه‌عنوان بازی شوتر، تنها Mod‌هـای نوشته‌شده برای انجین‌هـای بازی خارجی مانند Source هستند. این انجین‌ها برای ساخت بازی‌هـای معروف و محبوبی مانند CounterStrike بـه‌کار رفته‌اند و بـه‌خوبی برای کاربران آشنا هستند.

 

یا آن که عده ای از این عناوین تنها نسخه فارسی بازی اصلی را بـه کاربر ارائه میدهند و شایسته عنوان بازی جدید نیستند. بـه همین دلیل شاید معرفی انها بـه‌عنوان یک بازی کاملا ایرانی چندان مناسب نباشد.بـه خصوص در برخی موارد این شباهت‌ها برای بازیکنان بسیار مشهود است و باعث می‌شود تا بازی‌هـای ایرانی را خیلی جدی نگیرند.

 

نگاهی بـه عناوین موفق بازی در بازار موبایل، که نسبت بـه بازی‌هـای رایانه‌ای مستقل‌تر بـه شمار می‌روند بیانگر همین موضوع است. بازی‌هایی که در داستان، محتوا، فرم، گرافیک و گیم‌پلی نوآوری نشان داده‌اند و توانسته‌اند عناصر فرهنگی و بصری جذاب برای مخاطبان ایرانی را در خود بگنجانند قادر بوده‌اند حتی با داشتن نواقص مشهود در بازار موفق باشند و بـه درآمدزایی بپردازند.

 

اگر قرار باشد بازی‌هـای ایرانی بـه تولید برسند که واقعا بتوانند با تولید ارزش افزوده درآمدزایی داشته باشند، باید بـه سمت تولید محتوای بومی حرکت كنیم. فرهنگ و تاریخ غنی سرزمین کهن ایران جذابیت‌هـای بسیاری برای قصه‌پردازی و ساخت بازی‌هـای مختلف دارد و بـه شرط وارد شدن عنصر خلاقیت و نوآوری

 

در بازی‌هـای ایرانی، می‌توانیم شاهد استقبال گسترده‌تر و بهتر مخاطبان از این بازی‌ها باشیم. بازی‌سازهای ایرانی نشان‌داده‌اند توانایی تولید محتوی مناسب را دارند و بـه شرط وجود حمایت‌هـای لازم میتوان بـه آینده‌ای که در آن بازی‌هایی با استاندارد جهانی و با داستان‌هایی ایرانی تولید شوندامیدوار بود.

نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

 

بازی‌هـای ایرانی برای رایانه

ارتش‌هـای فرازمینی

شرکت پردیس هنر راسپینا

رده‌سنی 15+

سبک اکشن

 

اگر بـه دنبال یک بازی ایرانی با گرافیک جهانی و داستانی مهیج هستید، ارتش‌هـای فرازمینی را از دست ندهید. داستان این بازی شوتر اول‌شخص در آینده دور می‌گذرد و راوی داستان نبرد ابنای بشر برای بقاست. در ساخت این بازی از موتور Unreal استفاده شده و گرافیک و گیم‌پلی جذاب و چشم‌گیری دارد

 

که بدون شک شما را غافلگیر خواهد کرد. هرچند حفره‌هـای داستانی فراوان- که بـه زعم سازندگان ناشی از کوتاه‌ شدن نسخه نهایی بازی است- ممکن است شما را کاملا درگیر نکند. در هر صورت تجربه کردن این بازی هیجان‌انگیز را بـه شما توصیه میکنیم.
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

شتاب‌ در شهر 2

پرنیان

رده‌سنی7+

سبک ورزشی
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

هرچند این بازی سبک رانندگی در جهان باز بـه پای نمونه‌هـای مشابه مانند Need for Speed نمی‌رسد، اما شاید تجربه کردن دنیای این بازی برای دوستداران این سبک خالی از لطف نباشد. بازی راوی تلاش قهرمان داستان، امیر است که تلاش دارد از طریق برنده شدن در یک سری مسابقات دوست خود را نجات دهد.

 

فضای بازی گسترده است و میتوانید در نقشه 70 کیلومتر مربعی بازی بـه انتخاب انواع مسابقات پرداخته و با افزایش امتیاز خودروی خود را تقویت کنید. گیم‌پلی این بازی چیز جدیدی برای ارائه ندارد، اما مطمئن باشید قابلیت سرگرم‌ کردن شما را دارد.

 

والیبال 2016

هـای ویو

رده‌سنی 3+

سبک ورزشی
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

محبوبیت رشته ورزشی والیبال در پی درخشش‌هـای متعدد تیم‌ملی کشورمان باعث شد تا استودیو کاکتوس توسعه این بازی را در سال 93 شروع کند. در این بازی که نخستین بازی سه‌بعدی والیبال ساخته‌شده در کشور بـه شمار می‌رود، 32 تیم حضور دارند که میتوانید آنها را در حالت‌هـای مختلفی در برابر هم قرار دهید.

 

از جمله این حالت‌ها میتوان بـه مسابقات دوستانه، لیگ‌جهانی، جام‌جهانی و غیره اشاره کرد. یک نکته جالب دیگر درباره این بازی، استفاده از گزارشگر مطرح والیبال «کیومرث کُرده» برای گزارش زنده بازی است. این بازی برای پلتفرم‌هـای مختلف از جمله PS2، Xbox360 و PC منتشر شده‌است.

 

سیاووش

سورنا پردازش آریا

رده‌سنی 12+

سبک نقش‌آفرینی
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

داستان‌هـای حماسی شاهنامه میتوانند منبع عظیمی برای بازی‌هـای ماجرایی و نقش‌آفرینی باشند و بازی سیاووش بـه خوبی از این ظرفیت استفاده کرده‌است. این بازی که با موتور بومی تولید شده، روایت‌گر داستان کشته شدن سیاووش بـه دست افراسیاب و خون‌خواهی کیخسرو؛

 

پسر اوست. در این بازی، در کنار نمایش داستان در میان‌پرده‌هـای جالب، در فضایی مانند بازی Warcraft یکی از قصه‌هـای اساطیری شاهنامه را بازی میکنید. امکانات زیادی برای ارتقای قهرمان داستان درنظر گرفته شده و سعی‌شده‌است گرافیک قابل‌قبولی با توجه بـه سبک بازی ارائه‌شود. تجربه این بازی را بـه تمام کسانی که بـه اساطیر و فرهنگ ایرانی علاقه دارند توصیه میکنیم.

 

جاده‌هـای نبرد

Immanitas Entertainment GmbH

رده‌سنی 7+

سبک استراتژی
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

یکی از سبک‌هـای مورد علاقه بازیکنان در تمام دنیا، بازی‌هـای Tower & Defence یا دفاع از قلعه است. در آن گونه بازی‌ها باید با قراردادن سازه‌هـای دفاعی مختلف از هدفی مشخص دفاع‌کرده یا برای مدت‌زمان معینی دوام بیاورید. بازی جاده‌هـای نبرد که با نام Rush for Glory در سرویس Steam نیز عرضه شده‌،

 

شامل بیش از 10 مرحله مجزاست که در آن باید با ساخت، چیدن و ارتقای برجک‌هـای دفاعی از پایگاه خود در برابر هجوم دشمنان دفاع کنید. گیم‌پلی این بازی در نوع خود جذابیت‌هایی دارد. این بازی با بازخورد خوبی از طرف کاربران بین‌المللی روبه‌رو شده‌است.

 

شمشیر تاریکی

سیستم‌عامل: اندروید/ iOS

دسته‌بندی: هیجان‌انگیز

قیمت: 4000 تومان
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

یکی از بازی‌‌هـای خوش‌ساخت موبایلی ایرانی را باید شمشیر تاریکی دانست. گرافیک و انیمیشن جذاب، گیم‌پلی روان و سریع در کنار روایت داستان در میان‌پرده‌هـای کمیک گونه و عملکرد مناسب بازی باعث‌شده تا استقبال فراوانی از آن صورت بگیرد. در این بازی شما نقش نینجایی با نام کورو را بازی می‌کنید

 

که قصد دارد با قدم گذاشتن در راهی پرخطر، لقب شمشیر تاریکی را بـه دست آورد. سرعت عمل و هماهنگی لمس سرانگشتان شما نقش اساسی در موفقیت نهایی‌تان در بازی ایفا میکنند و باید در کنار مبارزه بتوانید بـه خوبی مخفی بمانید. اگر یک بازی خوش‌ساخت و درگیرکننده می خواهید، جای دوری نروید!

 

41148

سیستم‌عامل: اندروید

دسته‌بندی: ماجراجویی

قیمت: سه قسمت اول رایگان
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

این بازی خوش‌ساخت و جنجالی، حاصل کار تنها یک نفر است! مهدی فنایی؛ گرافیست و برنامه‌نویس توانسته فضایی مرموز و جذاب برای مخاطبان خود بیافریند. بازی داستان مردی را روایت میکند که در ساختمانی عجیب، پر از خرابی و اجساد انسان‌ها بـه هوش می‌آید، اما هیچ حافظه‌ای از هویت و گذشته خود ندارد.

 

شما باید بـه او کمک کنید تا راز این اتفاقات هولناک را کشف کرده و گذشته خود را بـه خاطر بیاورد. داستان‌پردازی قوی و فضای جذاب این بازی باعث شده تا تجربه‌ای منحصر بـه فرد را برای مخاطبان ایجاد کند. اگر هنوز 41148 را بازی نکرده‌اید همین امروز آن‌ را دانلود کنید.

 

بتلفیش

سیستم‌عامل: اندروید

دسته‌بندی: استراتژی

قیمت: رایگان «با پرداخت درون برنامه‌ای»
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

بتلفیش یا ماهی‌جنگی یک بازی سرگرم‌کننده و جذاب در سبک دفاع از قلعه است که موفق بـه کسب عنوان بهترین بازی موبایلی سال ایران هم شده‌بود. در این بازی روان و سبک، می‌توانید در بیش از 200 مرحله داستانی، چالشی، عملیات و ویژه بازی کرده بـه‌ صورت آنلاین با سایر کاربران رقابت کنید.

 

تعدد مراحل، سلاح‌ها، تجهیزات جانبی، آیتم‌هـای مخفی، ساخت تسلیحات جدید و آیتم‌هـای ویژه در کنار محیط فانتزی و بانمک این بازی باعث شده تا بیش از 50000 بار دانلود و نصب شود. این بازی بـه تمام دوستداران بازی‌هـای استراتژی و رقابتی توصیه میشود.

 

مگنیس

سیستم‌عامل: اندروید

دسته‌بندی: تفننی

قیمت: رایگان «با پرداخت درون برنامه‌ای»
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

بازی‌هـای موبایل بیش از هرچیز نیازمند ایده خوب و گیم‌پلی جذاب هستند و مگنیس بـه خوبی انتظارات را از خود برآورده می‌کند. این بازی که توسط سازندگان ارتش‌هـای فرازمینی توسعه داده‌شده، داستان رباتی با نام مگنیس را روایت می‌کند که در مسیری پر پیچ و خم و پرخطر در حال حرکت است.

 

نکته اصلی در این بازی، برعکس بودن نظارت‌هـای حرکتی است که دقیقا قرینه لمس شما عمل میکند. حالا باید با این کنترل دشوار، مگنیس را در مسیرش هدایت کرده و از برخورد با موانع اجتناب تا از بزرگ‌تر شدن و انفجار آن پیشگیري کنید. پیشنهاد میکنیم این بازی خلاقانه و متفاوت را از دست ندهید.

 

تیک‌آف 3

سیستم‌عامل: اندروید

دسته‌بندی: مسابقه و سرعت

قیمت: رایگان «با پرداخت درون برنامه‌ای»
نگاهی به بازار گیم و بازی در ایران

نوبتی هم که باشد، نوبت بازی‌هـای مسابقه‌ای و رانندگی است. این نوع بازی‌ها بین کاربران ایرانی طرفداران بسیاری دارد. تیک‌آف 3 با بیش از 50000 نصب فعال نشان داده که خوب از پس جلب مخاطب برآمده است. وجود ده‌ها ماشین‌ ایرانی و خارجی، امکان برگزاری مسابقات آنلاین و آفلاین،

 

تقویت و تغییر خودروها، گرافیک سه‌بعدی مناسب، پخش موسیقی دلخواه، انواع مسابقه در نقشه‌هـای مختلف و در نهایت حالت داستانی بازی تضمین میکند که شما تا ساعت‌ها سرگرم باشید. بـه‌علاوه، محیط کاربری خوب و اجرای روان این نرم‌افزار تیک‌آف را بـه تجربه‌ای مناسب در بازی‌هـای ایرانی تبدیل کرده‌است.

 

در این سال ها بازی‌هـای ایرانی تولید شده از نظر تعداد چندین برابر کل بازی‌هـای تولیدی در تمامی سال‌هـای پیش بوده‌اند و کیفیت انها نیز رشد قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده‌است؛ عنوان‌هـای موفقی که توانسته‌اند در کنار حفظ استانداردها، با مخاطب بومی ارتباط مناسبی برقرار كنند.

 

بازی‌هـای رایانه‌ای با جذابیت‌هـای ویژه خود در سال‌هـای اخیر در میان مردم بسیار رواج پیدا کرده‌اند و طبق آمار‌ها بیش از 23 میلیون ایرانی بـه طور متوسط در روز 79 دقیقه از وقت خود را صرف این‌گونه بازی‌ها میکنند.