طراحی لباس در ایران شغل لوکس است

 سارا مهدیان که در سال 2012 پس از بازگشت به ایران به تدریس رشته طراحی لباس پرداخته است گفت: در ایران دسترسی به منابع رشته طراحی لباس بسیار کم است و کتب ترجمه‌شده اندک هستند. این یکی از موضوعاتی است که شرایط تدریس و آموزش را دشوار کرده است.

مهدیان افزود: در دانشگاه‌های اروپایی با همه موضوع‌ها خیلی ریشه‌ای برخورد می‌شود. عده‌ای فکر می‌کنند این رشته چون با طراحی و خیاطی ارتباط دارد یک رشته سرگرم‌کننده است، در صورتی که این کار صنعت بزرگی است که می‌تواند اشتغال‌زایی زیادی داشته باشد. در کشورهایی که چند دهه روی صنعت مد سرمایه‌گذاری کرده‌اند می‌بینیم که پس از اشتغال‌زایی، هنر را هم وارد صنعت پوشاک کرده‌اند.

او با بیان اینکه طراحان خارجی دغدغه برای طراحی نوع خاصی از لباس ندارند افزود: در ایران همه به این فکر می‌کنند که باید لباسی طراحی و تولید کنند که بتوانند بفروشند، بنابراین همه به طراحی مانتو می‌پردازند و این کار خلاقیت آن‌ها را محدود می‌کند. به این ترتیب فرهنگ مزون‌داری رایج شده و به مبحث هنری توجهی نمی‌شود.

مهدیان ادامه داد: حتی لباس‌های سنتی ما هم جنبه زیبایی‌شناسی داشتند و ضمن اینکه طبقات اجتماعی و جایگاه افراد را نشان می‌دادند زیبا هم بودند. ولی طراحان ما حتی وقتی آن لباس‌ها را به عنوان منبع الهام خود انتخاب می‌کنند به آن وفادار نیستند.

بسیاری از ما نگاه عمیقی به این کار نداریم و فقط به فکر این هستیم که چگونه از این کار پول دربیاوریم، بنابراین تا زمانی که بستر آکادمیک و فرهنگی فراهم نشود نمی‌توانیم لباس ایرانی، هنری، با هویت و نشان‌دهنده تاریخ غنی ایران داشته باشیم.

این مدرس طراحی لباس افزود: بیشتر هنرجوها به این فکر می‌کنند که یک شغل لوکس داشته باشند، اما این کار بسیار سخت است و راه طولانی در پیش دارد. طراحان لباس در دنیا سختی زیادی می‌کشند و رقابت بسیار دشواری با هم دارند اما در ایران رقابت در تولید مانتو است.

مهدیان در مورد راه رفع این مشکلات گفت: استادان پیشکسوتی مانند خانم‌ها پاک‌بین، پدرام و یاسینی هستند که فعالیت‌های شخصی خود را محدودتر کرده و در عوض تلاش می‌کنند اطلاعات طراحان و حتی مزون‌دارهایی را که تحصیلات آکادمیک ندارند افزایش دهند.

این حمایت‌ها به جامعه هنری کمک می‌کند تا به مرور فعالان این حوزه به درک این برسند که لباس می‌تواند به جز فروش و پوشیده شدن وجه هنری هم داشته باشد.مهدیان افزود: هر کشور دارای ویژگی‌های خاصی در پوشش است. به عنوان مثال لباس‌های ژاپنی فرم مینی‌مال دارد که ناخودآگاه برگرفته از طرح کیمونو است.

آن‌ها به ریشه‌های خود وفادار ماندند و ردپای لباس سنتی در لباس امروزی‌شان هست. اما برای من این مسئله خیلی پررنگ نیست چون فکر می‌کنم به سمتی می‌رویم که بتوانیم از همه فرهنگ‌های غنی استفاده کنیم.

می‌توانیم موتیف‌ها و ردپایی از هنر و سنت خود در لباس‌ هایمان داشته باشیم، اما در عین حال می‌توان مجموعه‌هایی بر اساس موضوعاتی مانند بچه‌های کار، مشکلات اجتماعی و… درست کرد.او در مورد فعالیت‌های خود در زمینه طراحی لباس گفت: در مجموعه‌های خود کل پوشش یک فرد را شامل شومیز، شلوار، کت، مانتو و… ارائه می‌دهم

و همه اجزا مکمل یکدیگر هستند. در همه دنیا این اصل وجود دارد که لباس‌ها سرتاپا کنار هم ترکیب شوند و طراحان به تمام جزییات مجموعه خود توجه می‌کنند و از طراحانی برای هر بخش کمک می‌گیرند. ولی متأسفانه در ایران این اتفاق نمی‌افتد و می‌بینیم که همه مانتوهای طراحی‌شده با یک ساپورت نمایش داده می‌شوند.

مهدیان ادامه داد: حتی اگر طراحی قصد داشته باشد مجموعه خود را کامل عرضه کند، نبود فرهنگ خرید در مشتریان باعث می‌شود کار او ناقص بماند. به عنوان مثال طراحانی را می‌شناسم که همراه مانتوی خود کفش هم طراحی می‌کنند و یا مجموعه مانتو، شومیز و شلوار عرضه می‌کنند اما مشتری فقط مانتو را می‌خرد و بقیه اجزا باقی می‌مانند. بنابراین طراح هم تصمیم می‌گیرد دیگر بخش‌های جانبی را تولید نکند.

او با اشاره به تغییرات پیش‌آمده در طراحی لباس ایران گفت: فضا نسبت به سال‌های گذشته بازتر شده است و حرکت‌های خوبی انجام شده. اتفاق خوبی که افتاده این است که عده زیادی هستند که اطلاعات خود را به اشتراک می‌گذارند و این کار باعث می‌شود کسانی که به این اطلاعات نیاز دارند بتوانند از آن‌ها استفاده کنند.

منبع:هنرمند آنلاین