پارس ناز پورتال

سیاه چاله ای با جرم 17 میلیارد برابر خورشید

سیاه چاله ای با جرم 17 میلیارد برابر خورشید

سیاه چاله ای که 17 میلیارد برابر خورشید جرم دارد

اخیرا ستاره شناسان موفق شده ای سیاه چاله ای بزرگ کشف کنند که آن قدر عظیم است که دانشمندان را به تجدید نظر درمورد چگونگی بوجود آمدن تولد آن وا داشته است. 

این سیاه‌چاله‌ی ۱۷ میلیارد برابر خورشید منظومه ی ما جرم دارد و در مرکز کهکشان NGC 1600 قرار گرفته است.

 

این سیاه‌چاله حدود ۲ درصد وزن کهکشان میزبان را تشکیل داده است. بزرگترین سیاه‌چاله‌هایی که تا به حال کشف شده‌اند چیزی در حدود ۲۱ میلیارد برابر خورشید جرم دارند.

 

سیاه چاله ای با جرم 17 میلیارد برابر خورشید

کهکشان NGC 1600 که در فاصله‌ي ۲۰۰ میلیون سال نوری از ما و در صورت فلکی نهر قرار گرفته متعلق به یک خوشه‌ی کهکشانی متوسط است. سیاه‌چاله‌هایی به این بزرگی عموما در خوشه‌های کهکشانی متراکم‌تر یافت می‌شوند. نویسنده‌ی این مقاله که در نیچر چاپ شده «چانگ پی ما» نام دارد و ستاره‌شناسی از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی است.

 

او می‌گوید: «این سیاه‌چاله خیلی بزرگتر از چیزی است که ما از کهکشان میزبانش یا منطقه‌ای که کهکشان در آن قرار دارد انتظار داشتیم.» «ما» سرپرست گروه پژوهشی MASSIVE است. گروهی که از سال ۲۰۱۴ در تلاش برای کشف و کاتالوگ کردن پرجرم‌ترین کهکشان‌ها و سیاه‌چاله‌های نزدیک به زمین هستند.

 

بررسی‌های اولیه‌ای که روی کهکشان NGC 1600 انجام شد آن‌قدر دقیق نبودند که بتوان نور رسیده از مرکز کهکشان را خیلی دقیق بررسی کرد. ولی همچنان آن‌قدر دقیق بود که «ما» و همکارانش را به شگفتی واداشت. او می‌گوید: «مثل این بود که از فاصله‌ی خیلی دور به طوفان نگاه کنید.»

 

او می‌افزاید که نمی‌توانسته‌اند دقیقا بگویند این طوفان چقدر بزرگ است ولی می‌دانستند خیلی عظیم است و این نشانه‌ای بر وجود یک سیاه‌چاله‌ی ابرپرجرم در مرکز کهکشان است. آن‌ها سپس با استفاده از تلسکوپ‌های «جمنای» (Gemini) و تلسکوپ هابل توانستند خیلی دقیق به ستاره‌های مرکز کهکشان نگاه کنند. سرعت گردش ستاره‌ها آن‌قدر سریع بود که می‌توانست وجود یک سیاه‌چاله‌ی خیلی بزرگ با جرم معادل ۱۷ میلیارد خورشید را توجیه کند.

 

بزرگترین سیاه‌چاله‌ای که تا به حال پیدا کرده‌ایم ۲۱ میلیارد برابر خورشید جرم دارد و در مکانی قابل انتظار پیدا شده است. این سیاه‌چاله در خوشه‌ی فوق‌العاده متراکم گیسو قرار گرفته که دارای بیش ۱۰۰۰ کهکشان است. در ضمن سیاه‌چاله‌ای که در قلب کهکشان راه‌شیری قرار دارد وزنش فقط به ۴ میلیون برابر خورشید می‌رسد.

 

سیاه‌چاله‌ها زمانی بوجود می‌آیند که ستاره‌های بسیار پرجرم سوختشان را تمام می‌کنند و تحت وزن خود رمبش می‌کنند. انواع پرجرم آن‌ها که در مرکز کهکشان‌ها قرار دارند می‌توانند با بلعیدن اجرام بیشتر یا ترکیب شدن با دیگر سیاه‌چاله‌ها، بزرگتر شوند. بنابراین مکان‌های شلوغی مثل خوشه‌ی کما برای تشکیل سیاه‌چاله‌های ابرپرجرم مناسب‌تر هستند.

 

مثلا کهکشان راه‌شیری و کهکشان اندرومدا میلیاردها سال دیگر با هم برخورد می‌کنند و سیاه‌چاله‌های مرکزی آن‌ها با هم ترکیب می‌شود. بدین ترتیب یک سیاه‌چاله‌ی فوق‌العاده پرجرم بوجود می‌آید.