پارس ناز پورتال

ثواب و فضیلت نماز جعفر طیار

مجموعه : مذهبی
ثواب و فضیلت نماز جعفر طیار

ثواب و فضیلت نماز جعفر طیار

نماز جعفر طیار را هر شخصی بتواند هرروز بخواند خداوند از گناهان وی می گذرد و این یعنی این نماز یکی از بهترین و تاثیرگذار ترین ها اسـت. باتأمل در سیره بزرگان علم و معنویت، عالمان ربانی مانند ملاحسینقلی همدانی ها1 و علامه قاضی ها2 و بهجت ها 4درمی یابیم این واصل شدگان بـه حریم قدس،روزگار خود رابه پرستش خداوند گذرانده و نیک دریافته اند کـه برای پرستش خدا آفریده شده اند

 

3 و راه رسیدن بـه یقین و مدارج عالی معرفت، پرستش خداوند اسـت،4 لذا بـه پیروی از اهل­ بیت:اینان نیز بـه عبادات و مستحبات، اهمیت بسیار می داده ­اند. این اسوه هاي بندگی، باوجود آن کـه عامل نجات را فضل و رحمت خداوند می دانسته اند، از وظیفه بندگی، غافل نمی شدند.

 

اگرچه وصالش نه بـه کوشش دهند    هر قدر اي دل کـه توانی بکوش «حافظ»

 

گویا کلام امیر عارفان و عابدان، امیر مؤمنان7رابه جان دریافته اند کـه فرمود:
لا تَکُن مِمَّن يَرجو الآخِرَةَ بِغَیرِ العَمَلِ … يُحِبُّ الصّالِحینَ و لا يَعمَلُ عَمَلَهُم، و يُبغِض ُ المُذنِبینَ و هُوَ أحَدُهُم … يُقَصِّرُ إذا عَمِلَ، و يُبالِغُ إذا سَألَ … فهُوَ بِالقَولِ مُدِلٌّ ، و مِنَ العَمَلِ مُقِلٌّ؛ 5

 

از کسانی مباش کـه امید سعادت آخرتی دارند؛ اما اهل عمل نیستند…. صالحان را دوست دارند؛ اما اعمال آنان را انجام نمی‌دهند. از گنه کاران نفرت دارند؛ اما خود نیز از آنان هستند…. هنگام عمل، کوتاهی می‌کنند و هنگام دعا، زیاده خواهی. پس او بـه گفتار و سخن ناز می فروشد «و همگان را موعظه می‌کند»؛ ولی هنگام عمل، کم کار اسـت.

 

آری؛ اینان کسانی هستند کـه با پرستش خدا و سجود و رکوع پیوسته، قدم بـه قدم پله هاي رشد را طی کرده و قطره قطره، دریایی از معارف و علوم الهی را در جان خود پدید می آوردند. نه تحصیل و تدریس، ایشان را از پرستش خدا باز می داشت و نه خانواده و فرزندان و مراجعان. مجاهدان روز بودند و سینه گدازان شب. آنچنان لذتی می چشیدند کـه حاضر نبودند سحرخیزی یک شب رابا سلطنت دنیا عوض کنند.

 

در برابر این رادمردان، در طول تاریخ، کسانی هم بوده اند کـه بـه سبب سستی خود و پرداختن بـه نفسانیات، از این سیره کـه سیره بزرگان دین اسـت، فاصله می گرفته اند و با زاهد و عابد خواندن این قبیله و عاشق خواندن خود، خودرا بالا نشینان محضر الهی می­ دانسته اند و این گروه را محجوبان از قرب الهی؛

 

اما این تاریخ و دل مؤمنان اسـت کـه بـه خوبی گواهی می‌دهد کدام طایفه بـه مراد رسیده و نوربخش جان هاي مشتاقانند.آری؛ اسوه هاي معنا و معنویت، در سیره و روش خود با الهام از امامان نور، اعمال و عباداتی را آزموده و بـه دیگران نیز سفارش می کرده اند کـه در اصلاح و تهذیب نفس تأثیری شگرف و بسزا داشته اسـت.

 

برای هر بیماری معنوی، دارویی برگرفته از کتاب و سنت تجویز میکردند کـه با عمل بـه آن، جان هاي مشتاقان، از حجاب هاي ظلمانی رهایی یافته و آرامش و نورانیت را در وجود خود می یافته اند. از جمله این عبادات، نماز پر برکت جعفر طیار اسـت. نمازی کـه برای اهلش، شرابی معنوی اسـت کـه انها را از عالم ظلمت زده دنیا،

 

فارغ و بـه عالم غیب متصل می‌کند؛ بـه گونه اي کـه نه تنها از خواندن آن خسته نمی‌شوند، بلکه از تمام شدن آن افسوس میخورند. مطالب این نوشتار رابا ذکر مطالبی دربارة تاریخچه، فضیلت و آثار این عمل عبادی و پاره اي نکات سودمند دیگر، پی می‌گیریم.

 

آشنایی با حضرت جعفر طیار7

جعفر، فرزند ابوطالب و پسر عموی پیامبر اکرم«ص» و برادر امیرالمؤمنین7اسـت. او از اولین افرادی اسـت کـه بـه پیامبر9ایمان آورد و همیشه مورد لطف و محبت پیامبر اکرم«ص» بود. روایت زیادی در شأن و فضیلت او نقل شده اسـت؛ از پیامبر اعظم«ص»حکایت شده:

 

اي جعفر! تـو از نظر خصلت هاي ظاهری و اخلاق با مـن شباهت داری.6

 

چنین فرموده اي از پیامبری کـه خداوند از اخلاق او بـه عظمت یاد کرده اسـت، بیانگر عظمت شخصیت جناب جعفر طیار اسـت.

 

برخی دیگر از فضایل جناب جعفر کـه در روایات آمده، از این قرارند:

* خداوند از میان شهدا، چهار نفر را برگزیده اسـت کـه دو نفرشان حمزه و جعفر هستند.8 و 7

 

* جعفر و حمزه، شاهد پیامبران در قیامت هستند.9

 

* حضرت علی«ع»روز قیامت، بر منبری از نور وارد محشر میشود؛ در حالی‌کـه حمزه، سمت راست او و جعفر سمت چپ او و حضرت زهرا3پشت سر و حسنین8مقابل او و … هستند.10

 

* خداوند بجای دو دستی کـه در جنگ از جعفر جدا شد، دو بال بـه او داده اسـت، تا هر جای بهشت کـه بخواهد، بتواند برود.11 «لذا بـه ایشان «جعفر طیار» یا «ذوالجناحین» هم گفته میشود».

 

* مـن و علی و حمزه و جعفر از طینت مرحومه خلق شده ایم.12

 

* بهترین مردم، علی و حمزه و جعفر هستند.13

 

* امام باقر7فرمود:

خداوند بـه پیامبر9وحی فرستاد و فرمود: «مـن از جعفر بـه سبب چهار خصلت تشکر می‌کنم. پیامبر9جناب جعفر را خواند و بـه او جریان وحی را خبر داد. جناب جعفر گفت: «اگر خداوند بشما خبر نداده بود، مـن هم نمی‌گفتم. سپس آن چهار صفت را بیان کرد؛ از جمله این‌کـه مـن تا بحال دروغ نگفته ام و تاکنون بتی را نپرستیده ام و …».

 

* عبد الله بن جعفر می‌گوید:

هرگاه از عمویم حضرت علی«ع»چیزی میخواستم و حضرت امساک میکرد، او رابه حق جعفر سوگند می دادم و او عطا می فرمود.

 

عطای آسمانی

درسال پنجم بعثت کـه اذيت و اذیت هاي کفار و شکنجه هاي آنان درباره مسلمانان زیاد شد، برخی از مسلمانان با اجازه نبی اکرم«ص» بـه حبشه مهاجرت کردند. حبشه، سرزمین مسیحیان و سلطان آن، انسانی نیک بود. سرپرست گروه مسلمانان، جناب جعفر بود کـه بـه خوبی این گروه را مدیریت کرد

 

و با شجاعت و درآیت خود، توانست در دربار نجاشی سخنرانی و استدلال نماید و توطئه هاي مشرکان را برای برگرداندن آنها بی اثر کند. و جناب جعفر، با دعوت سلطان حبشه بـه اسلام او را مسلمان کرد. درسال هفتم بعثت، جناب جعفر و همراهان بـه مدینه برگشتند. برگشتن آنها با پیروزی مسلمانان در جنگ خیبر مصادف شد؛

 

جنگی کـه مراحل سخت و پر فراز و نشیبی داشت ودر چند مرحله از جنگ، مسلمانان موفق نشدند؛ اما در نهآیت با رشادت ها و قهرمانی هاي مولای موحدان عالم، حضرت امیرالمؤمنین7بـه پیروزی رسیدند. خبر پیروزی مسلمانان و نیز برگشتن جناب جعفر، هم زمان بـه پیامبر9رسید. حضرت فرمود:

 

نمیدانم از آمدن جعفر، خوشحال تر هستم یا از پیروزی در جنگ خیبر.با این بیان، عظمت شخصیت جناب جعفر و احترام و ارزش او نزد آن حضرت، بر همگان معلوم شد. آن حضرت هم چنین برای استقبال از جناب جعفر، دوازده قدم بـه پیشواز آمد81 و تا جناب جعفر را دید، او را در آغوش گرفته و سجده گاه او را بوسید. سپس بـه سجده افتاده و خدا را سپاس گفت.02 پیامبر اکرم9در بدو ورود

 

جناب جعفر فرمود: «ایا بـه تـو عطایی بکنم؟ ایا بـه تـو بخششی بکنم؟ ایا بـه تـو عنآیتی بنمایم؟» جناب جعفر، عرض کرد: «آری؛ یا رسول الله!». با توجه بـه این‌کـه مسلمانان در جنگ خیبر غنایم زیادی بـه دست آورده بودند، همگان گمان کردند پیامبر بـه جناب جعفر، طلا و نقره فراوانی می بخشد و با حساسیت ماجرا را پی گیر شدند؛

 

اما پیامبر اکرم9 بـه جناب جعفر عطایی آسمانی بخشید.12 و فرمود: «آنچه بـه تـو عطا می‌کنم، اگر آنرا هرروز انجام دهی، از همه ی دنیا و انچه در آن اسـت، برای تـو بهتر اسـت. اگر از میدان جنگ فرار کرده باشی و گناهانت بـه اندازه خاک بیابان ها و کف دریا ها هم باشد، خداوند تـو را می آمرزد».22 آن گاه نماز گرانسنگ جعفر طیار رابه او تعلیم داد.

 

نکته

این‌کـه پیامبر اسلام«ص»این نماز رابه شخصیت بزرگی مانند جعفر آموخت، آن هم در بدو ورود وی و با توصیفی چنین شورانگیز، همه ی و همه ی نشانگر عظمت و جایگاه والای این متاع آسمانی اسـت؛ عطایی کـه در واقع مزد زحمات و موفقیت هاي جناب جعفر در مهاجرت بـه حبشه بود؛

 

عطیه اي کـه بنام مبارک او مشهور و مشهور شد و ازآن بـه بعد، همه ی خوبان بـه آن ملتزم بوده اند. حتی اهل بیت:نیز این نماز را پاس داشته و آن رابه جا می آوردند و می فرمودند:هر کس نماز جعفر را بخواند، همان اجری راکه پیامبر9برای جعفر بیان کرد، بـه او نیز می‌دهند. نیز دعاهای زیبایی هم برای آن بیان کرده اند.

 

در روایت اهل سنت هم این نماز مطرح شده اسـت و از نظر اکثر علمای ایشان خواندن این نماز مستحب می­ باشد.

 

آثار و فضیلت نماز جعفر

 

1. پیامبر خدافرمود:9
نماز جعفر، از دنیا و آنچه در آن اسـت بهتر اسـت و باعث بخشش گناهان میشود؛ اگرچه بـه اندازة ریگ بیابان ها و کف دریاها باشد.اگر هرروز یا هر جمعه یا هرماه یا هر سال این نماز را بخوانی، خداوند گناهانی راکه بین آن انجام داده اي، می آمرزد. 26

 

2. از امام صادق«ع»نقل شده اسـت:
هر کس نماز جعفر را هرروز بخواند، بدی هاي او نوشته نمی‌شود و برابر هر تسبیحی کـه دراین نماز میخواند خداوند بـه او یک ثواب عطا کرده و یک درجه در بهشت بـه او می بخشد.27

 

3. امام صادق«ع»بـه مفضل می فرماید:
اي مفضل! هرگاه حاجت مهمی داشتی ودر پی برآورده شدن آن بودی؛ پس نماز جعفر را بخوان و سپس این دعا را بخوان کـه حاجتت روا می‌شود.28

 

بـه یاری خدا در شمارة بعد، بـه سیره بزرگان و نحوه خواندن این نماز و برخی احکام نماز و … خواهیم پرداخت؛ ان­شاء­الله.